Tránh những giải pháp cực đoan với sạt lở

Đồng bằng mình giờ nghe đâu cũng có nguy cơ sạt lở. Từ những dòng sông ra tới những vùng ven biển, sạt lở càng ngày càng trở nên gay gắt. Hai Lúa tui thấy, giải pháp chung là xây dựng những bờ kè, những tuyến đê ngăn chặn sự xói mòn.

Nhưng xem ra, đây chưa phải là giải pháp duy nhất và có thể áp dụng cho cả vùng. Bởi mỗi nơi sạt lở mỗi khác và có những nguyên nhân khác, đặc biệt là yếu tố địa chất, địa hình hoàn toàn khác, cho nên một giải pháp chung cho cả vùng có thể là sự cực đoan, dễ dẫn đến những tác dụng ngược.

Giả dụ, vùng biển phía đất mũi hoàn toàn khác với vùng biển phía vùng Bến Tre, Tiền Giang. Và ngay ở đất mũi, thì vùng Biển Tây cũng có những đặc điểm khác với Biển Đông. Việc dùng hệ thống đê “cứng” ngăn chặn triều cường, đôi khi làm cho quá trình sạt lở càng diễn ra gay gắt hơn. Mà kinh phí để làm kè biển thật sự là quá lớn, với chiều dài đường biển gần 400 cây số bao quanh biển đồng bằng này, quả là vô cùng tốn kém. Vấn đề là không phải là cách làm duy nhất và hiệu quả nhất.

Về phía các đê ngăn nước ngọt cũng thấy có nhiều bất cập. Như năm nay, bỗng dưng tất cả các con sông đều đỏ quạch, chứng tỏ lượng phù sa đang đổ về là rất nhiều. Lâu lắm rồi người đồng bằng mới được thấy nước sông… đẹp như thế. Nhưng ngặt nỗi, các cánh đồng khao khát phù sa thì lại phải đóng chặt các cửa cống, các con đê khép kín, cho nên ruộng đồng cũng không thể hứng lấy nguồn nước trù mật phù sa, thật là quá đáng tiếc. Bởi vì lịch mở cống đón nước nổi không rơi đúng nhịp với năm có phù sa dồi dào như năm nay.

Từ chuyện bao đê từ sông ra biển, Hai Lúa tui thấy cần có một cái nhìn chung và thật sự thống nhất với nhau. Rất cần sự điều tiết linh động và thống nhất chung cho toàn vùng. Vừa thụ hưởng những lợi thế từ nước ngọt, thụ hưởng thế mạnh của nước mặn và những giải pháp mềm đối với quá trình sạt lở, nước biển dâng do biến đổi khí hậu và cả do những tác động của con người gây ra.

Cả đồng bằng cùng ngồi lại với nhau, thống nhất, đồng lòng để giảm thiểu những tác động gay gắt của thiên nhiên và giảm thiểu những tác động của con người. Đồng bằng mình sẽ phát triển mạnh mẽ và khỏe khoắn trong tương lai.

Hailua@.com