Phòng trừ sâu đầu đen hại dừa

Sâu đầu đen hại dừa phát hiện tại huyện Vũng Liêm.

Trước tác hại của sâu đầu đen- loại sâu gây hại trên cây dừa đã xuất hiện tại Vĩnh Long, ngành chức năng và nhà vườn đã theo dõi chặt chẽ tình hình sâu bệnh, tiếp tục phối hợp, đề ra giải pháp phòng trị hữu hiệu, không để sâu đầu đen hại dừa tiếp tục lây lan.

Theo ngành nông nghiệp, thời gian qua, trên cây dừa xuất hiện thêm một loài sâu gây hại là sâu đầu đen. Loài này không chỉ gây thiệt hại về năng suất, chất lượng dừa mà khi vườn dừa nhiễm nặng phải đốn bỏ cây, gây ảnh hưởng đến thu nhập của nhà vườn. Bên cạnh đó, việc phòng trừ sâu đầu đen hại dừa gặp nhiều khó khăn, kể cả bằng biện pháp hóa học.

Sâu đầu đen có tên khoa học là Opisina arenosella, thuộc họ bướm đêm, bộ cánh vảy. Trứng sâu đầu đen có hình cầu, màu trắng đục, sắp nở chuyển màu hồng. Trứng được đẻ rải rác ở mặt dưới lá. Giai đoạn trứng kéo dài từ 4- 5 ngày.

Ấu trùng sâu đầu đen có màu sắc thay đổi từ vàng nhạt đến hồng nhạt, có 3 đường màu nâu chạy dọc trên lưng, cơ thể sâu nhỏ dần từ đầu đến ngực và bụng. Thành trùng sâu đầu đen thuộc họ ngài đêm, cánh trước màu trắng xám với những chấm màu nâu rải rác trên cánh. Ban ngày, chúng thường ẩn náu ở mặt dưới lá chét và những bụi rậm bên dưới tán lá dừa. Thành trùng cái đẻ trứng từng nhóm trên đường đục của những lá bị ấu trùng phá hại. Một con cái trưởng thành có thể đẻ khoảng 49- 490 trứng.

Ông Nguyễn Vĩnh Phúc- Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật (Sở Nông nghiệp- PTNT), cho biết: Ấu trùng các tuổi của sâu đầu đen gây hại bằng cách ăn phần thịt ở mặt dưới lá và chừa lại lớp biểu bì mặt trên lá chét, chúng thải phân sau đó nhả tơ kết thành các “đường hầm” ngay mặt dưới lá và trú ẩn bên trong đó. Phần biểu bì còn lại sau khi bị sâu cắn phá sẽ khô và chết dần. Ngoài gây hại trên lá, khi mật số sâu tăng cao chúng còn gây hại cả vỏ trái và trên thân cây dừa. Một lá chét có thể có hàng chục con sâu cùng cắn phá, cũng vì thế mà tốc độ cắn phá của chúng rất nhanh và gây ra những thiệt hại rất lớn. Cây dừa bị sâu hại nặng sẽ trở nên khô lá, xơ xác, ảnh hưởng nghiêm trọng đến năng suất và chất lượng.

Anh Nguyễn Hoàng Đệ- công chức nông nghiệp- thủy lợi xã Thanh Bình (Vũng Liêm) cho biết: Xã có 2 hộ trồng dừa và vườn dừa đã thấy xuất hiện bệnh này. Trong đó, vườn bị nhiễm nặng chủ yếu là vườn không được quan tâm chăm sóc, khiến bệnh lây lan. Bên cạnh đó, loại sâu này sống ẩn núp bên trong tàu lá nên rất khó phát hiện và phòng trị sớm. Và do cây dừa cao nên cũng gây khó khăn trong quá trình phun xịt thuốc hóa học để phòng trừ. Ngay khi phát hiện sâu bệnh, địa phương cùng ngành chức năng đã nhanh chóng đến ghi nhận và có những biện pháp phòng trị thích hợp.

Để phòng trừ sâu đầu đen hại dừa, theo ông Nguyễn Vĩnh Phúc, nhà vườn cần sử dụng các biện pháp tổng hợp. Theo đó, cần thăm vườn thường xuyên, phát hiện sớm sự xuất hiện của sâu đầu đen để có biện pháp quản lý kịp thời. Thường xuyên phát quang những cây trồng xen không hiệu quả kinh tế làm che phủ vườn dừa để hạn chế sâu hại tấn công và tạo điều kiện cho vườn thông thoáng, giúp cây sinh trưởng, phát triển tốt.

Đồng thời, khuyến cáo người dân, khi phát hiện sâu đầu đen trên vườn dừa cần báo ngay cho ngành nông nghiệp địa phương để có giải pháp xử lý kịp thời, hạn chế tối đa tốc độ lây lan. Bên cạnh, nhà vườn cần cắt tỉa và tiêu hủy những lá chét, tàu dừa bị sâu gây hại bằng cách đốt hoặc ngâm trong nước ngay sau khi cắt xuống. Việc làm này có tác dụng tiêu diệt ấu trùng, nhộng và trứng sâu. Song song đó, áp dụng biện pháp sinh học: sâu đầu đen hại dừa được ghi nhận là có nhiều loài thiên địch tấn công chúng trong tự nhiên như nấm xanh, ong ký sinh, bọ đuôi kìm... Tuy nhiên, việc sử dụng thiên địch cần được triển khai sớm trong điều kiện mật số sâu chưa cao, do thiên địch cần có thời gian sinh sôi và thích nghi với môi trường.

Cần thường xuyên dọn vệ sinh cây, phát quang vườn dừa để hạn chế sâu hại tấn công.

“Thời gian qua, ngành chức năng cũng đã thực hiện thả bọ đuôi kìm, ong ký sinh, nấm xanh trên một số diện tích trồng dừa trong tỉnh để phòng trừ sâu bệnh, dịch hại. Đồng thời, tăng cường hướng dẫn các biện pháp phòng trừ sâu bệnh để bảo vệ vườn dừa cho nhà vườn. Qua đó, bước đầu cũng đã ghi nhận nhiều hiệu quả khả quan, các vườn dừa phát triển xanh tốt, ít sâu bệnh”- ông Nguyễn Vĩnh Phúc cho biết thêm.

Bên cạnh đó, đối với biện pháp phun thuốc phòng trừ phải đảm bảo theo đúng khuyến cáo về an toàn cho người và môi trường xung quanh. Nhà vườn cũng cần cân nhắc trước khi sử dụng thuốc hóa học vì khả năng lưu tồn của hóa chất trong trái, sao cho đảm bảo an toàn sức khỏe người dùng.

Bài, ảnh: NGUYÊN KHANG