Kinh tế vỉa hè
Ở các tuyến đường đô thị, việc tuyên truyền vận động, xử lý, đảm bảo vỉa hè, lòng lề đường sạch sẽ, thông thoáng là chuyện thường ngày của cơ quan chức năng; nhưng việc bày bán, ăn uống trên vỉa hè dường như cũng là chuyện cơm bữa của người dân.
Mấy ngày qua, nhiều hộ buôn bán trên đường Mậu Thân (Phường 3) bất ngờ khi lực lượng chức năng tiến hành “dọn dẹp, thu gom” bảng hiệu, bàn ghế… vì lấn chiếm vỉa hè. Nhiều hộ năn nỉ, “xin bỏ qua lần này”, “xin mấy anh thông cảm”, thậm chí là bức xúc, la ó om xòm cho rằng “trước nhà tui, tui có quyền buôn bán” và mặc định cái vỉa hè như là sân trước nhà mình “tui muốn làm gì thì làm”. Một vài hộ có nhà ở mặt tiền nhưng không làm dịch vụ cũng ghi bảng đề nghị “không buôn bán trước nhà”. Cán bộ lực lượng chức năng thì bảo rằng đã nhắc nhở, cảnh cáo nhiều lần mà bà con không chú ý, cứ tự nhiên bày hàng ra tràn lan trên vỉa hè, người đi bộ không có lối đi và còn làm mất mỹ quan đô thị…
Người buôn bán không thể coi vỉa hè là “sân nhà mình”, nhưng ở đô thị tấc đất tấc vàng thì rõ ràng vỉa hè chính là mảnh đất màu mỡ. Vỉa hè không chỉ thể hiện bộ mặt, mỹ quan, tầm vóc của một đô thị, mà vỉa hè còn góp phần thúc đẩy phát triển nhanh các loại hình dịch vụ, kinh doanh. Nhà đất mặt tiền luôn cao giá gấp mấy lần nhà đất trong hẻm vì những thuận lợi về giao thông, hạ tầng kỹ thuật và đặc biệt có thể tận dụng, khai thác vỉa hè như một phần giá trị gia tăng tất yếu.
Hầu như ở đô thị nào của nước ta cũng đều “đau đầu” vấn đề khai thác, quản lý vỉa hè thật sự hiệu quả. Bởi thực tế, buôn bán nhỏ trên vỉa hè đã trở thành nét văn hóa đặc thù tồn tại lâu đời ở các đô thị Việt Nam và là một trong những điểm hấp dẫn khách du lịch nước ngoài (trong cuốn sách Đời sống vỉa hè Sài Gòn, tác giả Annette Kim nhận xét).
Vậy có cách nào để khai thác kinh tế vỉa hè mà vẫn không ảnh hưởng đến giao thông và mỹ quan đô thị? Có nhiều ý kiến cho rằng, để có một đô thị văn minh, hiện đại, cần chú trọng vào việc đồng thời vừa có được vỉa hè sạch sẽ, mỹ quan, vừa giữ được nét văn hóa đặc sắc vốn có.
LÝ AN