Phát triển đối tượng tham gia BHXH, BHYT: Các kết quả khích lệ và yêu cầu đặt ra

Báo cáo đến tháng 8/2019 của BHXH tỉnh Vĩnh Long, về chính sách BHYT có 887.032/1.022.971 người tham gia, đạt 86,7% dân số toàn tỉnh; BHXH tham gia 93.890 người, đạt 17,9% lực lượng lao động (trong đó gồm 3.435 người tham gia BHXH tự nguyện, đạt 0,65% lực lượng lao động); bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) tham gia 80.418 người, chiếm 15,3% lực lượng lao động.

Ngành BHXH tiếp tục kiện toàn nghiệp vụ cho hệ thống nhân viên đại lý thu BHYT, đảm bảo mỗi xã ít nhất có 3 nhân viên đại lý thu BHYT.

Năm 2019, chỉ tiêu bao phủ BHYT do Tỉnh ủy giao là 85,5%, nhưng ngành BHXH phấn đấu đạt 86%. Chỉ tiêu phát triển đối tượng tham gia BHXH là 23% lực lượng lao động (trong đó BHXH bắt buộc 22,4%, BHXH tự nguyện 0,6%). Chỉ tiêu đối tượng BHTN là 20% lực lượng lao động.

Có thể thấy, một số chỉ số trong công tác phát triển đối tượng tham gia BHXH và bao phủ BHYT toàn dân về lý thuyết đã vượt hoặc chiếm rất khá so với chỉ tiêu tỉnh giao ngành trong năm 2019.

Theo BCĐ thực hiện chính sách BHXH, BHYT, BHTN tỉnh Vĩnh Long, các cấp ủy đảng, chính quyền trong tỉnh tiếp tục quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo việc thực hiện công tác BHXH, BHYT, BHTN ở các ngành và địa phương.

Một số kết quả khả quan đạt được như: số người lao động các doanh nghiệp khu vực ngoài nhà nước tham gia BHXH, BHYT đạt 83,62%, tăng 12,6% so cùng kỳ năm 2018.

Tỷ lệ bao phủ BHYT tăng nhanh so cùng kỳ năm trước. Đối tượng hộ gia đình phát triển nhanh, tăng 4,04% so với năm 2018, số người tham gia theo hộ chiếm 33,37% dân số. Riêng học sinh tại các trường THPT, THCS, tiểu học tham gia BHYT đạt rất cao, chiếm 95,13%, so với năm 2018 tăng 6,48%.

Tuy vậy cùng các kết quả nêu trên, cơ quan BHXH tỉnh ghi nhận những tồn tại trong phát triển đối tượng tham gia. Cụ thể còn tình trạng lao động do đơn vị doanh nghiệp khi đăng ký thường kê khai theo quy mô dự kiến phát triển nhưng khi thực tế rà soát, kiểm tra thì số lao động rất ít so với số lao động đã đăng ký.

Doanh nghiệp phát sinh trên địa bàn tỉnh đa số là những doanh nghiệp vừa và nhỏ, siêu nhỏ (dưới 10 lao động); quy mô về vốn ít, sử dụng lao động là người trong gia đình, không ký hợp đồng lao động nên thường tránh không tham gia, từ đó dẫn đến tình hình khó khai thác đơn vị, doanh nghiệp tham gia BHXH, BHYT, BHTN một cách triệt để.

Đối với BHYT hộ gia đình, mặc dù mức giảm khi tham gia hết hộ là khá cao, tuy nhiên một số hộ vẫn cho rằng cần có sự phân biệt mức đóng hơn ở khu vực nông thôn, vùng sâu để tạo điều kiện cho họ tham gia hết hộ.

Những hộ gia đình đông thành viên nếu tham gia bên hộ gia đình tự đóng sẽ hưởng mức giảm cao hơn khi tham gia hộ gia đình làm nông nghiệp có mức sống trung bình; theo quy định của Luật BHYT tham gia phải hết hộ, tuy nhiên vẫn còn tình trạng tách hộ hoặc khai báo chưa đúng để tham gia.

Ở chính sách BHXH tự nguyện, hiện nay người tham gia chỉ được hưởng chế độ hưu trí và tử tuất; một số quyền lợi cơ bản, thiết yếu như các chế độ ngắn hạn: ốm đau, thai sản hoặc BHYT thì chưa được đáp ứng...

Phân tích các hạn chế này, sẽ thấy việc khai thác đối tượng tham gia thời gian tới yêu cầu nỗ lực của toàn ngành, cả hệ thống chính trị và người dân.

Từ đó, BCĐ tỉnh đưa ra yêu cầu tiếp tục quán triệt tinh thần Nghị quyết 21-NQ/TW, Nghị quyết số 28-NQ/TW; các chương trình hành động (17, 28) của Tỉnh ủy và văn bản của các sở, ban ngành, đoàn thể và địa phương để triển khai thực hiện chính sách. Phối hợp, đẩy mạnh truyền thông về BHXH, BHYT, BHTN, xem đây là nhiệm vụ của cả hệ thống chính trị chỉ đạo thực hiện.

Trong hình thức truyền thông, cần tập trung tổ chức các buổi đối thoại, tọa đàm trực tiếp tại các địa phương có tỷ lệ độ bao phủ BHYT thấp, xã phấn đấu đạt nông thôn mới, doanh nghiệp chưa tham gia, tham gia chưa đầy đủ BHXH, BHYT, BHTN.

Nội dung tuyên truyền cần nhấn vào chính sách và quyền lợi về BHXH, BHYT khi thay đổi; Bộ Luật hình sự 2015 bổ sung tội hình sự đối với những hành vi gian lận và trốn đóng BHXH; tăng số năm đóng BHXH để được hưởng mức tối đa; để người lao động thấy lợi ích của việc tiếp tục tham gia BHXH để tích lũy hơn là nhận BHXH một lần...

Phát triển đối tượng tiềm năng tăng tỷ lệ bao phủ BHXH, BHYT, BHTN luôn là nhiệm vụ trọng tâm, bao gồm: đối tượng người lao động; học sinh- sinh viên; người hộ gia đình. Riêng với BHXH tự nguyện, các ngành liên quan và cơ quan BHXH cùng các địa phương tiếp tục tăng cường giải pháp phát triển đối tượng tham gia BHXH theo công văn của tỉnh.

BCĐ tỉnh sẽ tiếp tục củng cố, kiện toàn thành viên BCĐ thực hiện chính sách BHXH, BHYT, BHTN các cấp. Cấp ủy, chính quyền các địa phương tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo nâng độ bao phủ BHXH, BHYT, BHTN toàn dân; nâng cao chất lượng phục vụ, đảm bảo quyền lợi BHXH, BHYT, BHTN; kiểm soát, quản lý hiệu quả quỹ khám chữa bệnh BHYT...

Bài, ảnh: TƯỜNG VÂN

Người dân khám chữa bệnh BHYT ở Bệnh viện Đa khoa tỉnh Vĩnh Long.