Tháng công nhân năm 2016: Công đoàn phải là tiếng nói của người lao động

Công nhân lao động mong tổ chức công đoàn là chỗ dựa vững chắc, là tiếng nói bày tỏ những nhu cầu, mong muốn của họ (ảnh mang tính minh họa).

Thời gian qua, các tổ chức công đoàn (CĐ) trong doanh nghiệp (DN) đã phát huy vai trò, đồng hành cùng sự phát triển của DN, thực hiện những nhiệm vụ liên quan đến quan hệ lao động, đẩy mạnh công tác chăm lo cho người lao động (NLĐ).

Tuy nhiên, trong bối cảnh hội nhập, các tổ chức CĐ cần phải đổi mới mạnh mẽ về tổ chức và phương pháp hoạt động hơn nữa, để xứng đáng là chỗ dựa tin cậy của NLĐ, là cầu nối quan trọng giữa NLĐ và DN.

Kỳ 1: Còn đó những nỗi niềm

Những thành tựu đạt được của phong trào công nhân và hoạt động của các tổ chức CĐ ở Vĩnh Long là hết sức quan trọng, song thực tế vẫn còn nhiều vấn đề bức xúc như: cường độ làm việc của NLĐ còn cao, điều kiện lao động ít được cải thiện, tai nạn lao động vẫn gia tăng.

Đặc biệt là tiền lương, thu nhập của NLĐ chưa tương xứng với cường độ và thời gian lao động, đời sống gặp vô vàn khó khăn; lao động nữ ít có điều kiện xây dựng hạnh phúc gia đình, thiếu trường mẫu giáo để gửi con; bữa ăn công nhân chất lượng thấp, chưa đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm, có thể ảnh hưởng đến sức khỏe NLĐ...

Những nguyện vọng nhỏ nhoi

Vừa trở về sau buổi tăng ca, ăn vội dĩa cơm bình dân trên đường về nhà trọ, N.T.V.- nữ công nhân may một công ty chuyên gia công hàng xuất khẩu tại Khu công nghiệp Hòa Phú- mệt mỏi cho biết:

“Công việc rất áp lực về sản lượng, trên cao “chửi” xuống dưới, dưới ép xuống công nhân và công nhân là lãnh đủ. Có khi áp lực quá, làm cả ngày mà không thể đi vệ sinh để kịp thời gian may hàng cho các chuyền sau, nếu không sẽ bị “chửi” nữa”.

Trò chuyện với chúng tôi, N.T.V. trải lòng: “Mỗi ngày vô công ty từ lúc 7 giờ 15 phút để vệ sinh nơi làm việc, đến 7 giờ 30 phút là bắt đầu cắm đầu cắm cổ làm chỉ đến khi nghe chuông reng thì mới thấy... “đã”.

Mong đến giờ nghỉ trưa là vậy nhưng công nhân chỉ có 1 giờ để nghỉ (bao gồm ăn trưa, nghỉ trưa) trong khi lượng công nhân rất đông, có khi chen vô lấy cơm, kiếm chỗ ngồi ăn là đã hết giờ.

Buổi trưa nắng nóng, mà cơm do bên công ty thuê nấu là... “chọi lỗ đầu” nên nuốt không trôi, bởi rất khô và cứng. Có bữa thì cho ăn canh rau muống bằm, công nhân nuốt không trôi nên phải lén mang bánh theo ăn, mà nếu bị phát hiện thì bị kỷ luật”.

L.C.N. cũng làm chung công ty này tiếp lời bạn: “Trước đây, giờ nghỉ trưa công nhân có thể trải chiếu ngã lưng xuống sàn một chút để ngủ thì nay cấm không cho vì cho rằng ngủ dưới sàn sẽ bị hơi đất lên, ảnh hưởng đến sức khỏe. Ai mà lén nằm ngủ là bị la liền, nên mọi người đành phải ngồi úp mặt trên bàn may để chợp mắt một chút, giờ nghỉ trưa chỉ mong được ngã lưng chút xíu cho khỏe thôi cũng khó”.

Anh N.C.T.- công nhân một công ty may- cũng rất áp lực với chuyện chạy năng suất. Ngoài ra, anh còn bức xúc khi bày tỏ: “Mới vô làm được 1 tháng thôi là phải đóng tiền BHYT, nhưng cả hơn 2 tháng sau vẫn chưa có thẻ. Trong thời gian đó có lúc không khỏe định đi khám bệnh thì lại không có thẻ, coi như không được thụ hưởng gì nhưng đã bị đóng tiền rồi”.

Dẫn đến ngừng việc tập thể

Ngày 27- 28/4/2016, khoảng 250 công nhân Công ty TNHH Astro ngừng việc tập thể do nợ đóng BHXH.

 Bên cạnh, công nhân kiến nghị: tại sao trang thông tin BHXH không có tên công nhân, ngày làm việc từ 9,5- 10 tiếng/ngày là quá nhiều, cần bố trí thời giờ nghỉ ngơi trong 8 tiếng làm việc mỗi ngày, công nhân có thai từ tháng thứ 7 được nghỉ sớm 1 tiếng trong ngày làm việc, được giải quyết nghỉ phép năm và không được trừ vào tiền chuyên cần, công ty phải giải quyết chế độ khám bệnh, nằm viện cho công nhân.

Các vấn đề trên đã được Liên đoàn Lao động (LĐLĐ) tỉnh cùng các đơn vị có liên quan trả lời và vận động công nhân trở lại làm việc. Về phía công ty đã thanh toán cho BHXH huyện để giúp cho việc chốt sổ của công nhân thuận lợi hơn.

Các nội dung còn lại, căn cứ quy định của pháp luật công ty sẽ giải quyết ngay. Việc thành lập CĐ công ty đã giúp hoàn tất các thủ tục theo hướng dẫn của LĐLĐ huyện.

Từ năm 2013- 2015, toàn tỉnh xảy ra 9 cuộc đình công, ngừng việc tập thể tự phát của 5.900 CNLĐ.

Riêng năm 2015, xảy ra 4 cuộc lãn công, tranh chấp lao động tập thể với khoảng 1.743 lượt CNLĐ ở Công ty TNHH Winner (KCN Hòa Phú), Công ty TNHH 1TV NeObags (xã Thanh Đức, Long Hồ), Công ty TNHH Quốc tế Althfy (xã Tân An Luông- Vũng Liêm), Công ty TNHH 1TV May thời trang Minh Trí (xã Long An- Long Hồ) do công ty nợ lương, thưởng, trích tiền BHXH của CNLĐ nhưng không nộp cho cơ quan BHXH.

Để giải quyết vấn đề, LĐLĐ tỉnh cùng các cấp CĐ phối hợp với các ngành chức năng kịp thời tham gia giải quyết quyết liệt. Kết quả, các đơn vị đã thực hiện việc chi trả lương, thưởng và đóng BHXH đúng quy định.

Tâm trạng NLĐ vẫn còn băn khoăn, lo lắng trước tình hình việc làm không ổn định và nguy cơ mất việc làm ở một số DN làm ăn không hiệu quả; thu nhập, đời sống còn nhiều khó khăn, chế độ tiền lương tuy có cải thiện nhưng chưa đảm bảo đời sống NLĐ có thu nhập thấp; giá cả các mặt hàng thiết yếu luôn biến động tăng, khiến đời sống NLĐ có thu nhập thấp còn gặp khó khăn, nhu cầu về nhà ở, nhà giữ trẻ, điểm vui chơi giải trí cho CNLĐ cũng là vấn đề cấp bách cần được đáp ứng.

Đặc biệt, những DN có vốn đầu tư nước ngoài không thực hiện đúng pháp luật lao động và những cam kết, thỏa thuận quy định trong hợp đồng lao động, những điều đó đã khiến cho CNLĐ bất mãn dẫn đến lãn công, bỏ việc tập thể, ảnh hưởng đến cuộc sống của từng cá nhân và cả tình hình sản xuất kinh doanh của các DN.

Bài, ảnh: HẢI YẾN- XUÂN TƯƠI

(Còn tiếp)