Những "người đưa đò" giúp học trò chở ước mơ

Là những thầy cô giáo có thâm niên gắn bó với nghề, cùng trải qua bao khó khăn với nghề, thầy Hiệu trưởng Nguyễn Minh Thiện- Trường THPT Trà Ôn và cô Phó Hiệu trưởng Tiêu Thanh Trúc- Trường Mầm non 3 (TP Vĩnh Long)- vừa được Bộ GD- ĐT vinh danh “Nhà giáo tiêu biểu năm 2020”. Không chỉ yêu nghề, yêu trò, say mê học tập và sáng tạo, họ còn là tấm gương sáng, người chắp cánh ước mơ cho bao thế hệ học trò.

Kỳ 1: Thầy Nguyễn Minh Thiện- người nâng cao chất lượng giáo dục vùng sâu

Thầy Thiện luôn chú trọng đào tạo kỹ năng cho học sinh.

37 năm gắn bó với nghề giáo, thầy Hiệu trưởng Nguyễn Minh Thiện- Trường THPT Trà Ôn- là người “chuyên” đi xây dựng những trường học thân thiện, tiên tiến, học sinh tích cực, trường học hạnh phúc. Người thầy đem những ý tưởng sáng tạo của mình nâng cao chất lượng giáo dục để nông thôn đến gần thành thị, để học trò không chỉ học giỏi mà còn vững kỹ năng.

Tận tâm, tận tụy với nghề

Thầy Nguyễn Minh Thiện vào ngành sư phạm từ năm 1983, công tác tại ngôi trường thầy từng là học sinh. Ngày đó, điều kiện cơ sở vật chất các trường, đời sống giáo viên còn rất khó khăn, có người ngoài giờ dạy phải chạy xe đạp ôm. Nhiều thầy cô nặng gánh gia đình và cái nghèo, cái khó đeo đẳng…

Tuy vậy, họ vẫn yêu nghề, vẫn tận tụy với học trò. Thầy Nguyễn Minh Thiện là giáo viên dạy Ngữ văn và trong 5 năm đầu đi dạy, thầy đã có những học sinh giỏi Văn cấp tỉnh và cấp quốc gia.

Vì thiếu giáo viên, ngoài giờ dạy ở THPT Trà Ôn, thầy còn dạy học ở Trường THPT Hựu Thành. Đường sá chưa có, đi lại khó khăn nên những ngày đến Hựu Thành dạy, thầy phải ở lại đêm tại trường. Nhớ những ngày kê bàn trong lớp để ngủ lại trong một phòng học lá- thầy Thiện kể lại- “Rồi chú Hai On- phụ huynh học sinh- kêu tôi về nhà ngủ với chú. Tôi cảm nhận rất rõ sự thân gần, ấm áp từ chú Hai như một người chú thân thiết trong gia đình”.

Năm học 1991- 1992, thầy Nguyễn Minh Thiện được bổ nhiệm Phó Hiệu trưởng Trường Cấp II- III Trà Ôn. Với quy mô lên đến 85 lớp, thầy phải tự chế những phương tiện quản lý chuyên môn, những đêm thức trắng bên tấm bảng thời khóa biểu.

Thầy cười và nói: “Tấm bảng ghép từ những tấm thiếc nhỏ ghi tên giáo viên bộ môn trên từng tiết dạy với đủ màu sắc theo từng môn học, nhiều người nhìn thấy đã chạnh lòng. Năm học 2000- 2001, Trường THPT Trà Ôn đạt trường chuẩn quốc gia cấp THPT đầu tiên trong tỉnh”.

Và cũng năm học ấy, thầy Nguyễn Minh Thiện được điều động về xã Vĩnh Xuân chuẩn bị xây dựng trường THPT. Đường đi đến Vĩnh Xuân ngày ấy khó khăn, thầy cũng không còn nhớ nỗi “đã lọt mương mấy lần vì nước ngập sâu không nhìn ra chỗ nào là đất, chỗ nào là mương nữa”.

Phòng học cất tạm bằng tre lá vận động trong dân. Mỗi năm ít nhất cũng 2 lần bị đổ sập vì mưa bão. Ấy vậy mà phòng học bị sập thì phụ huynh và giáo viên lại cùng nhau kéo phòng học đứng lên, chằng, chống, sửa chữa và học sinh tiếp tục đến trường.

Phòng ốc đã vậy, việc thỉnh giảng giáo viên cũng hết sức khó khăn. “Học sinh không phải thi tuyển đầu vào, thường “đứng nhất” về diện học sinh nghèo. Có năm học, có đến 300 học sinh khó khăn nên khó tránh khỏi tình trạng không đảm bảo sĩ số, học mất tập trung và học kém!”- thầy Thiện nói.

Trường THPT Vĩnh Xuân khánh thành, thầy thực hiện phương châm đề ra: “Có thầy giỏi mới có trò giỏi”. Những thầy cô giáo dạy giỏi cấp tỉnh được đào tạo trở thành đầu tàu không những tiên phong góp phần nâng cao chất lượng dạy và học ở nhà trường mà còn thành công ngoài mong đợi ở công tác giáo dục mũi nhọn.

Những học sinh giỏi, điển hình học tốt, được tuyển chọn ra, chăm bồi, lấy đó làm điểm nhấn để giáo dục động cơ học tập cho tất cả học sinh xóa tự ti mặc cảm vùng sâu. Năm 2017, Trường THPT Vĩnh Xuân được Chủ tịch UBND tỉnh ra quyết định công nhận trường chuẩn quốc gia.

“Trường học là nơi thầy trò muốn đến”

Sau 17 năm gắn bó với Trường THPT Vĩnh Xuân, thầy Nguyễn Minh Thiện được lãnh đạo Sở GD- ĐT luân chuyển trở về Trường THPT Trà Ôn làm Hiệu trưởng. Ngay khi về trường, thầy xác định mục tiêu: Củng cố chất lượng giáo dục mũi nhọn nhà trường; xây dựng trường học tiên tiến, hiện đại và trường học hạnh phúc.

Quả ngọt trong 4 năm qua là chất lượng giáo dục học sinh giỏi cấp tỉnh của trường luôn giữ vững ở tốp đầu các trường THPT của tỉnh. Thầy Nguyễn Minh Thiện cho biết: “Trường chúng tôi đóng góp số lượng học sinh giỏi vào đội tuyển thi học sinh giỏi quốc gia của tỉnh; kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2020, trường có điểm bình quân thi đứng trong tốp 3 các trường phổ thông cao điểm nhất tỉnh; học sinh thủ khoa, học sinh lớn điểm nhất tỉnh bài thi tự nhiên và bài thi xã hội đều là học sinh của trường”.

Hiện tại, thầy Nguyễn Minh Thiện đang xây dựng Trường THPT Trà Ôn thành “trường học hạnh phúc”. Bước đầu đã đạt được những kết quả phấn khởi. Quan hệ giữa học sinh với Đoàn trường, tổ chuyên môn và các tổ chức trong nhà trường ngày càng gần gũi, gắn bó và có sự quan tâm sâu sát. Xây dựng trường học là nơi các em cảm thấy sự an toàn, sự tôn trọng; là nơi tuyệt vời để trải nghiệm- được sai và được sửa sai.

Thầy nói rõ: “Các em cảm thấy không bị bắt nạt ở trường học, hòa thuận với bạn học, được giáo viên quan tâm đến cảm xúc của mình. Học sinh biết quan tâm cảm xúc lẫn nhau. Trường học là nơi khiến cả thầy và trò đều có cảm giác muốn đến”.

Nói về thầy Nguyễn Minh Thiện thì thầy Nguyễn Cao Cường- Bí thư Đoàn Trường THPT Trà Ôn- cho rằng: “Thầy Thiện là người có nhiều sáng kiến ý tưởng. Thầy không chỉ góp ý cho chúng tôi về chuyên môn mà còn truyền lửa cho hoạt động Đoàn để học sinh không chỉ học tốt mà còn vững kỹ năng”.

Thầy Nguyễn Minh Thiện và cô Tiêu Thanh Trúc là 2 giáo viên tiêu biểu toàn quốc năm 2020 của tỉnh Vĩnh Long.

Thầy Thiện đã xây dựng trường học là nơi học sinh tự làm chủ, các em chủ động dẫn dắt các chương trình sinh hoạt dưới cờ, sinh hoạt lớp tự quản hàng tuần, sinh hoạt 15 phút đầu buổi học thứ 4 bằng tiếng Anh,... hoạt động trải nghiệm sáng tạo. Các môn học không còn là lý thuyết khô khan mà được biến hóa thành những bài học dễ dàng ghi nhớ lâu thông qua những trò chơi, những trải nghiệm mới lạ. Học sinh luôn thấy “học mà vui, vui mà học”.

Đến thời điểm hiện tại, thầy Nguyễn Minh Thiện tâm đắc về đổi mới GD-ĐT theo tinh thần 29-NQ/TW của BCH Trung ương Đảng. Theo thầy, thực hiện tốt nghị quyết đã đổi mới mạnh mẽ và đồng bộ các yếu tố cơ bản của GD-ĐT theo hướng coi trọng phát triển phẩm chất, năng lực của người học.

Phát triển GD-ĐT là nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài. Giáo dục từ chủ yếu trang bị kiến thức sang phát triển toàn diện năng lực và phẩm chất người học. “Ở trường nào và ở cương vị nào, tôi luôn quan niệm học đi đôi với hành; lý luận gắn với thực tiễn; giáo dục nhà trường kết hợp với giáo dục gia đình và giáo dục xã hội”- thầy Nguyễn Minh Thiện chia sẻ thêm- “Với tôi, học sinh đến trường không phải chỉ để học chữ, mà còn là để sống, làm cho bản thân mình trở nên người hơn”.

(Còn tiếp)

Bài, ảnh: CAO HUYỀN