Cho vay lãi cao lãnh án tù

Bị cáo Minh (phải) và Long tại phiên tòa sơ thẩm.

Với mức lãi suất từ 240- 540%/năm, sau hơn một năm, số vốn của các đối tượng cho vay tăng từ 27,5 triệu đồng lên 842 triệu đồng. Điều này đồng nghĩa với việc nhiều người vay tiền, đa phần là lao động nghèo lâm vào cảnh nợ chất chồng, có người không thoát ra được đã tố cáo hành vi cho vay lãi nặng của chủ nợ đến cơ quan công an.

Tháng 9/2019, bà L.T.L. (ở khóm Tân Quới Đông, phường Trường An- TP Vĩnh Long) gửi đơn tố cáo hành vi cho vay lãi nặng của Phạm Tiến Minh (SN 1988, trú đường Đầm Vạc, phường Đống Đa, TP Vĩnh Yên- Vĩnh Phúc) và Nguyễn Ngọc Long (SN 1982, trú Xí nghiệp Dược 1, phường Hàng Bột, quận Đống Đa- Hà Nội) đến Công an TP Vĩnh Long. Bà Liên là một trong số khoảng 70 người đã vay tiền của Minh và Long nhưng không khả năng hoàn trả vì lãi suất quá cao.

Quá trình điều tra, Công an TP Vĩnh Long xác định: Minh và Long là bạn bè do từng làm tài xế khi ở Hà Nội. Tháng 6/2018, Minh đến TP Vĩnh Long thuê trọ ở khóm Tân Vĩnh Thuận (phường Trường An) định mở dịch vụ rửa xe gắn máy. Trong thời gian tìm thuê mặt bằng, Minh thường đến các quán gần Trường CĐ Nghề Số 9 (ở Phường 9- TP Vĩnh Long) uống cà phê và được nhiều người bán vé số dạo hỏi vay tiền. Từ đó, Minh đã dùng 7,5 triệu đồng tiết kiệm làm vốn cho vay để thu lợi. Đến tháng 8/2018, Long đến TP Vĩnh Long tìm việc và ở cùng nhà trọ với Minh. Khi biết Minh đang cho vay nhưng không đủ vốn, Long đã đưa 20 triệu đồng mang theo cùng Minh thực hiện việc cho vay.

Minh và Long thỏa thuận, tiền lãi thu được sẽ dùng một phần vào việc chi tiêu cá nhân và chi phí đi lại, còn lại sẽ nhập vào vốn để tiếp tục cho vay. Người vay tiền khi có nhu cầu thì liên hệ với Minh và Long, không cần thế chấp tài sản, khi nhận tiền vay chỉ đưa chứng minh nhân dân, sổ hộ khẩu và viết biên nhận nợ. Sau khi vay nhiều lần và quen mặt thì việc giao nhận tiền không cần phải viết biên nhận. Chính sự dễ dãi này mà nhiều người vay tiền của Minh và Long và giới thiệu cho người khác biết nên chỉ thời gian ngắn, danh sách các con nợ của Minh và Long lên đến hàng chục người, đa số là lao động nghèo.

Qua xác minh, đối chiếu nội dung ghi chép trong 3 quyển sổ nợ do Minh và Long giao nộp, Công an TP Vĩnh Long xác định từ tháng 12/2018- 9/2019, Minh và Long đã cho khoảng 70 người vay tiền với mức lãi suất từ 240- 540 %/năm qua các hình thức vay góp, vay đứng và xoay góp. Với mức lãi cao gấp 17- 27 lần so với lãi suất quy định trong Bộ luật Dân sự, chỉ hơn 1 năm, số tiền vốn cho vay của Minh và Long tăng từ 27,5 triệu đồng lên 842 triệu đồng. Tuy nhiên, cơ quan điều tra chỉ xác minh, làm việc được với 16 người và chứng minh số tiền lãi Minh và Long thu được là hơn 155,6 triệu đồng. Trong đó, số tiền lãi tương đương mức lãi suất 20 %/năm theo quy định hơn 9,2 triệu đồng, còn lại hơn 146,4 triệu đồng là tiền thu lợi bất chính của người vay với mức lãi suất cao.

Đối với những người còn lại đã vay tiền của Minh và Long, cơ quan điều tra không làm việc được vì không có thông tin cá nhân, địa chỉ rõ ràng. Mặc dù Công an TP Vĩnh Long đã thông báo trên các phương tiện truyền thông đại chúng nhưng hết thời hạn thông báo vẫn không có ai đến liên hệ để giải quyết. Do đó, không có căn cứ xác định số tiền Long và Minh đã thu lợi bất chính từ việc cho những người này vay.

Xét hành vi của Phạm Tiến Minh và Nguyễn Ngọc Long đủ yếu tố cấu thành tội “Cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự” quy định tại khoản 2, Điều 201 Bộ luật Hình sự nên Công an TP Vĩnh Long đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với Minh và Long.

Chỉ vì muốn có tiền tiêu xài, Minh và Long đã thực hiện hành vi cho vay lãi nặng liên tục trong thời gian dài khiến nhiều gia đình lâm vào cảnh khốn đốn, nợ nần chất chồng, gây bức xúc dư luận và ảnh hưởng xấu đến an ninh trật tự địa phương nên cần xử mức án tương xứng để răn đe. Do đó, sáng 15/12/2020, HĐXX của TAND TP Vĩnh Long đã tuyên án sơ thẩm phạt Phạm Tiến Minh 1 năm 8 tháng tù giam, Nguyễn Ngọc Long 10 tháng tù giam tội “Cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự”.

Về trách nhiệm dân sự, Minh và Long không có khả năng giao nộp số tiền thu lợi bất chính và tiền gốc cho vay vì sau khi thu tiền lãi, cả 2 đã tiêu xài và nhập vốn tiếp tục cho người khác vay. Hiện nhiều người vay chưa hoàn lại vốn gốc và cũng không có khả năng trả giao nộp để sung ngân sách nhà nước.

Bài, ảnh: DIỄM PHƯỢNG