Chống lũ, triều cường- phòng hạn, mặn

Bên cạnh mối lo về lũ, triều cường vào giai đoạn xuống giống, lúa Đông Xuân 2019- 2020 còn đối mặt với nguy cơ hạn, mặn thời gian tới.

Lúa Đông Xuân 2019- 2020 đứng trước mối lo kép: lũ, triều cường đầu vụ và hạn, mặn vào mùa khô.

Phải chống được lũ, triều cường

Theo kế hoạch vụ lúa Đông Xuân 2019- 2020, Vĩnh Long dự kiến xuống giống 56.000ha. Lịch thời vụ được bố trí theo hướng tập trung “né rầy”, đồng loạt trên từng khu vực, không xuống giống kéo dài so với khung lịch thời vụ chung.

Thống nhất với lịch xuống giống vụ lúa Đông Xuân từ giữa tháng 10- 12/2019 và tập trung trong 3 đợt chính. Đợt 1 xuống giống 12.000ha từ 6- 23/10, phân bố những vùng ven QL54 thuộc Trà Ôn, Vũng Liêm, TX Bình Minh và vùng đất gò ven sông Măng Thít thuộc huyện Tam Bình, ven sông Tiền thuộc huyện Mang Thít và Vũng Liêm. Đợt 2: 35.000ha từ ngày 1- 21/11 tại hầu hết các địa phương trong tỉnh. Đợt 3: 9.000ha từ ngày 2- 20/12 vùng còn lại và nơi lúa Thu Đông muộn vừa thu hoạch.

Sở Nông nghiệp- PTNT khuyến cáo các địa phương chỉ bố trí xuống giống lúa đợt 1 cho các vùng có hệ thống đê bao, thủy lợi đảm bảo cho điều kiện chống được lũ và triều cường.

Tình hình thời tiết, mưa lũ trong năm nay diễn biến rất phức tạp, các địa phương cần theo dõi, bám sát các dự báo để kịp thời chỉ đạo, điều chỉnh lịch thời vụ cho phù hợp với điều kiện của địa phương, nhưng không được xuống giống sớm hoặc trễ hơn lịch thời vụ chung của tỉnh.

Theo Viện Quy hoạch thủy lợi Miền Nam, lũ thượng nguồn sông Mekong đang rút nhanh, lũ về đầu nguồn sông Cửu Long có khả năng giảm dần đến hết mùa. Vùng giữa và vùng ven biển ĐBSCL chịu ảnh hưởng mạnh bởi thủy triều nên nhận định có xu thế tăng trở lại vào kỳ triều cường giữa và cuối tháng 10.

Từ đó, Viện Quy hoạch thủy lợi Miền Nam khuyến nghị các địa phương vùng có nguy cơ bị ảnh hưởng bởi triều cường cần hết sức đề phòng và xây dựng các giải pháp ứng phó kịp thời.

Mưa lũ thượng nguồn, bão và áp thấp nhiệt đới trên Biển Đông trong điều kiện biến đổi khí hậu như hiện nay sẽ có diễn biến khá phức tạp và tiềm ẩn nhiều nguy cơ khó lường. Vì vậy, các địa phương vẫn cần theo dõi chặt chẽ những thông tin dự báo để có kế hoạch ứng phó kịp thời.

Hạn, mặn sẽ tăng cao

Trong bối cảnh lũ thấp cộng thêm lượng mưa ít, tình hình hạn, mặn mùa khô năm 2020 được dự báo sẽ đến sớm và nặng hơn trung bình nhiều năm. Vụ Đông Xuân 2019- 2020 được dự báo có thể thiếu hụt nước cùng với tình trạng xâm nhập mặn.

Cụ thể, dự báo của Đài Khí tượng thủy văn khu vực Nam Bộ, hiện tượng ENSO chuyển sang trạng thái trung tính từ tháng 8/2019. Dự báo trạng thái trung tính sẽ tiếp tục diễn ra trong các tháng cuối năm 2019, đầu năm 2020.

Cùng đó, Tổng cục Thủy lợi dự báo khả năng mặn xuất hiện sớm hơn so với năm 2019 khoảng 10- 15 ngày. Ranh mặn 4‰ vào sâu từ 40- 67km, đây là phạm vi ảnh hưởng đến khả năng lấy nước của các công trình thủy lợi, nhất là trong các kỳ triều cường.

Nguy cơ hạn mặn ở mùa khô 2019- 2020 là rất cao, vì vậy cần chuẩn bị trước các kế hoạch ứng phó mặn xuất hiện sớm đầu mùa khô (ngay từ tháng 12/2019- 1/2020) và nghiêm trọng vào tháng 2 đến đầu tháng 3/2020 nên cần bố trí sản xuất sớm ở những vùng có nguy cơ rủi ro hạn, mặn cao.

Thời gian qua, tỉnh Vĩnh Long chỉ đạo triển khai công tác chuẩn bị phòng chống xâm nhập mặn mùa khô năm 2019-2020 trên địa bàn tỉnh.

Theo ông Lưu Nhuận- Chi cục trưởng Chi cục Thủy lợi, Chánh Văn phòng Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn tỉnh, để chủ động phòng, chống xâm nhập mặn, tỉnh đã xác định khả năng bị ảnh hưởng từng vùng, khu vực cụ thể nhằm bảo đảm giảm thiểu ảnh hưởng đến sản xuất và dân sinh.

Bên cạnh, các đơn vị chuyên môn tổ chức đo đạc thường xuyên độ mặn tại các khu vực có nguy cơ bị ảnh hưởng xâm nhập mặn để kịp thời hướng dẫn người dân thực hiện kế hoạch lấy nước ngọt phục vụ sản xuất và sinh hoạt.

Các địa phương cũng tăng cường thực hiện các giải pháp thủy lợi như nạo vét kinh rạch, đắp đập tạm, lắp đặt trạm bơm dã chiến tranh thủ vận hành công trình thủy lợi lấy nước, trữ nước để sử dụng khi xâm nhập mặn lên cao, nguồn nước bị thiếu hụt.

Bài, ảnh: THÀNH LONG