Gỡ khó trong giải ngân vốn đầu tư công

Mặc dù có nhiều nỗ lực trong thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công, song trên thực tế việc giải ngân thời gian qua vẫn rất chậm, chưa đạt yêu cầu đề ra. Năm 2019, tỉnh đưa ra nhiều giải pháp khắc phục những hạn chế trong quá trình thực hiện kế hoạch đầu tư công, đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn.

Cần tăng cường thực hiện các giải pháp đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công.

Giải ngân vốn đầu tư công thấp, do đâu?

Theo BCĐ Xây dựng cơ bản tỉnh, trong năm 2018, còn nhiều dự án triển khai thực hiện chậm, tỷ lệ giải ngân thấp, đặc biệt một số dự án chưa khởi công, giải ngân nên kết quả thực hiện, giải ngân kế hoạch vốn đầu tư công năm 2018 của tỉnh đạt thấp, chỉ 85,37%.

Trong đó, có một số hạng mục công trình tỷ lệ giải ngân đạt thấp, nhiều công trình, dự án chậm khởi công, đặc biệt một số dự án đến nay chưa khởi công.

Nguyên nhân của việc chậm giải ngân vốn đầu tư công là do công tác phối hợp giữa chủ đầu tư với chính quyền địa phương có lúc chưa thường xuyên, chặt chẽ; chưa làm tốt công tác tuyên truyền, vận động thu hồi đất.

Một số công trình có khối lượng giải phóng mặt bằng lớn phải thực hiện trong thời gian dài, một số công trình không giải phóng được mặt bằng, do đó triển khai chậm, đặc biệt một số công trình chưa khởi công.

Điển hình một số dự án như: hạ tầng Khu Hành chính tỉnh vướng giải phóng mặt bằng nhiều năm; đường vào nhà thi hành án tử hình- Trại Tạm giam thuộc công an tỉnh Vĩnh Long và các hạng mục phụ trợ vướng giải phóng mặt bằng nên chưa khởi công; đê bao sông Mang Thít (giai đoạn 2) có khối lượng giải phóng mặt bằng rất lớn; Bãi chôn lấp rác hợp vệ sinh số 3 (xã Hòa Phú- Long Hồ); Đường tỉnh 907 và một số dự án lĩnh vực nông nghiệp- thủy lợi,…

Theo ông Trương Đặng Vĩnh Phúc- Tỉnh ủy viên, Giám đốc Sở Kế hoạch- Đầu tư đánh giá: Việc triển khai kế hoạch vốn đầu tư công năm 2018 đối với nhiều chủ đầu tư còn chậm, đặc biệt một số đơn vị rất chậm, tỷ lệ thực hiện và giải ngân kế hoạch vốn toàn tỉnh đạt thấp do một số chủ đầu tư thiếu chủ động trong công tác chuẩn bị đầu tư, thiết kế dự toán, điều chỉnh dự án, triển khai thực hiện một số dự án còn chậm, khó khăn trong công tác đền bù giải phóng mặt bằng, năng lực của một số chủ đầu tư, đơn vị tư vấn, nhà thầu còn yếu...

Bên cạnh đó, theo Sở Kế hoạch- Đầu tư, một số dự án phải thực hiện thiết kế 2 bước (thiết kế cơ sở và thiết kế bản vẽ thi công- dự toán), sau khi thực hiện hoàn thành thiết kế bản vẽ thi công- dự toán mới tổ chức lập và phê duyệt phương án bồi hoàn (đối với dự án có thu hồi đất) và triển khai thi công; một số dự án điều chỉnh phương án kiến trúc, vị trí đầu tư (Bến tàu khách du lịch Vĩnh Long, mở rộng Công viên Vũng Liêm, dự án Kè sông Cổ Chiên- TP Vĩnh Long (hạng mục công viên- cây xanh),… nên kéo dài thời gian triển khai thực hiện, ảnh hưởng đến thời gian khởi công nhiều công trình.

Quyết liệt gỡ khó

Theo ông Trương Đặng Vĩnh Phúc, năm 2019, việc huy động các nguồn lực đầu tư phát triển sẽ tiếp tục còn nhiều khó khăn, nguồn thu cân đối ngân sách đạt thấp.

Bên cạnh đó, việc tiếp tục triển khai thực hiện một số luật, văn bản liên quan đến lĩnh vực đầu tư xây dựng,… sẽ có những khó khăn, vướng mắc và sẽ ảnh hưởng đến việc triển khai thực hiện kế hoạch vốn đầu tư.

Do đó, thời gian tới, sẽ đẩy mạnh công tác thanh- kiểm tra, giám sát trong tất cả các khâu của quá trình đầu tư đảm bảo quản lý, sử dụng vốn đầu tư đúng mục đích, nâng cao hiệu quả đầu tư, ngăn ngừa, khắc phục những thất thoát, lãng phí, tiêu cực, tham nhũng trong đầu tư; xử lý nghiêm và kịp thời các tổ chức, cá nhân, cán bộ, công chức vi phạm và cố tình cản trở, gây khó khăn, thực hiện không hết trách nhiệm làm chậm tiến độ triển khai thực hiện và giải ngân kế hoạch vốn đầu tư công.

Để đẩy mạnh việc thực hiện và giải ngân kế hoạch vốn đầu tư công năm 2019 đạt kế hoạch đề ra (giải ngân đạt trên 95% kế hoạch), nâng cao hiệu quả sử dụng vốn, ông Lê Quang Trung- Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh- nhấn mạnh: tập trung phối hợp thực hiện tốt công tác thu hồi đất, phê duyệt phương án bồi hoàn giải phóng mặt bằng, bàn giao mặt bằng kịp thời cho nhà thầu thi công. Đến ngày 30/6/2019, nếu dự án nào chưa khởi công sẽ điều chuyển kế hoạch vốn sang các dự án khác ngoài ngành, lĩnh vực hoặc ngoài địa bàn (nếu không có lý do chính đáng).

Đồng thời, rà soát điều chỉnh kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2016-2020, chuẩn bị các công việc cần thiết để xây dựng kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 theo quy định của Luật Đầu tư công.

Đối với các dự án khởi công mới, phải hoàn chỉnh các thủ tục đảm bảo đến ngày 31/3/2019 phải hoàn thành công tác lựa chọn nhà thầu và khởi công đối với dự án thiết kế 1 bước; đối với các dự án thiết kế 2 bước, khởi công trước ngày 30/6/2019 (trừ trường hợp đặc biệt). Nếu không hoàn thành thì sẽ điều chuyển kế hoạch vốn cho các dự án khác có tiến độ thực hiện nhanh.

Bên cạnh đó, tổ chức công tác lựa chọn nhà thầu phải đảm bảo tính cạnh tranh, công khai, minh bạch, lựa chọn được nhà thầu có đủ năng lực kỹ thuật, tài chính và kinh nghiệm triển khai hoàn thành các gói thầu theo đúng tiến độ, bảo đảm chất lượng công trình; tăng cường đấu thầu qua mạng.

Đối với các dự án chuyển tiếp, cần tiếp tục tập trung đôn đốc nhà thầu đẩy nhanh tiến độ thực hiện, sớm hoàn thành theo tiến độ được phê duyệt, đưa vào sử dụng, phát huy hiệu quả đầu tư.

Đồng thời, tăng cường công tác kiểm tra tiến độ triển khai thi công của nhà thầu theo hợp đồng đã ký, xử lý nghiêm những đơn vị tư vấn, nhà thầu vi phạm hợp đồng; chấm dứt hợp đồng đối với nhà thầu, đơn vị tư vấn yếu năng lực, lựa chọn những đơn vị mới có đủ năng lực kinh nghiệm đáp ứng yêu cầu triển khai các gói thầu.

Bài, ảnh: THẢO NGUYÊN