Hội thảo khoa học về nhân vật lịch sử Châu Thị Tế

(VLO) Hội thảo khoa học “Nhân vật lịch sử Châu Thị Tế (1766- 1826)” do Hội Khoa học Lịch sử tỉnh An Giang phối hợp với Hội Khoa học Lịch sử tỉnh Vĩnh Long và UBND TP Châu Đốc tổ chức vào sáng 1/7 tại TP Châu Đốc (An Giang). Hội thảo thu hút nhiều nhà nghiên cứu đến tham dự và trình bày tham luận.

Mở đầu hội thảo, ông Đặng Hoài Dũng- Chủ tịch Hội Khoa học Lịch sử tỉnh An Giang cho biết, nhân vật lịch sử Châu Thị Tế (1766- 1826) được xác định là nhân vật lịch sử có vai trò rất lớn, giúp chồng là danh thần Thoại Ngọc Hầu trong công cuộc mở mang bờ cõi phương Nam, đào kênh Vĩnh Tế.

Tuy nhiên, suốt chiều dài lịch sử 196 năm kể từ khi bà tạ thế, thân thế và sự nghiệp của bà Châu Thị Tế vẫn còn nhiều điểm chưa được làm sáng rõ.

Tại hội thảo, những tham luận đã đánh giá khách quan công lao to lớn của bà Châu Thị Tế với vùng đất phương Nam, bên cạnh đó cũng bổ sung thêm nhiều tư liệu liên quan đến thân thế, sự nghiệp của bà.

Các nhà nghiên cứu đã phân tích về tên gọi chính xác của bà là Châu Thị Tế hay Châu Thị Vĩnh Tế; dấu ấn Châu Thị Tế trên vùng đất An Giang; tấm lòng của người dân An Giang đối với Nhàn tĩnh phu nhân Châu Thị Tế...

Châu Thị Tế sinh năm 1766, là con ông Châu Vĩnh Huy và bà Đỗ Thị Toán, sinh quán trên cù lao Dài, tỉnh Vĩnh Long ngày nay. Bà là vợ chánh của danh thần Thoại Ngọc Hầu. Năm 1817, Thoại Ngọc Hầu là quan Trấn thủ Vĩnh Thanh, nhận lệnh vua Gia Long chuẩn bị việc đào một dòng kênh nối An Giang với Hà Tiên, bà Châu Thị Tế đã "kề vai sát cánh" cùng chồng trông lo mọi việc.

Năm 1819, con kênh chính thức được khởi công. Trong quá trình đào kênh, bà đã giúp chồng trong việc đốc thúc quân binh, chăm lo mọi việc hậu cần để đẩy nhanh tiến độ. Nhờ vậy mà qua 5 năm, vượt qua nhiều gian lao, vất vả, năm 1824 con kênh cũng được hoàn thiện.

Vua nhà Nguyễn đã lấy tên Vĩnh Tế để đặt cho con kênh có vị trí chiến lược quan trọng này. Kênh Vĩnh Tế được đánh giá là công trình vĩ đại bởi với gần 100km nhưng được đào hoàn toàn bằng thủ công trong thời điểm lúc bấy giờ.

Hội thảo khẳng định, Châu Thị Tế là người phụ nữ đầu tiên trong lịch sử được vua cho lấy tên đặt cho tên sông, tên núi, tên làng. Tên tuổi của bà đã gắn chặt với đời sống tinh thần của người dân An Giang nói riêng, Nam bộ nói chung.

Với những đóng góp lớn lao đó, hội thảo đề nghị nghiên cứu đặt tên bà cho nhiều công trình, không chỉ của An Giang mà còn của nhiều địa phương khác, để góp phần nhân rộng ảnh hưởng của nhân vật lịch sử có đóng góp cho đất nước, đồng thời giáo dục truyền thống cho thế hệ hôm nay.

Tin, ảnh: TRẦN NGỌC