Phát triển BHYT toàn dân: Đưa sát, nhấn sâu chính sách vào dân

Khi quyền lợi được mở rộng, người dân tham gia BHYT cần ý thức rõ ràng hơn trách nhiệm của mình để đồng thuận tham gia, phát triển BHYT. Còn cơ quan thực hiện chính sách BHYT cần đa dạng hóa phương thức tiếp cận để đưa sát, nhấn sâu chính sách vào dân.

Người dân đối thoại với cơ quan BHXH và bệnh viện về chính sách BHYT tại Long Hồ.

Trách nhiệm với quyền lợi được mở rộng

Đối với Luật BHYT sửa đổi, bổ sung có hiệu lực từ 1/1/2015, ông Lê Văn Út (xã Long An- Long Hồ) đặt vấn đề để luật đi vào cuộc sống, “quyền lợi của người tham gia BHYT có mở rộng hơn trước?”.

Giải thích, Phòng Giám định- BHXH tỉnh Vĩnh Long cho biết: Quỹ BHYT sẽ thanh toán 100% chi phí khám chữa bệnh (KCB) khi người bệnh có thời gian tham gia BHYT 5 năm liên tục trở lên và có số tiền cùng chi trả chi phí KCB trong năm lớn hơn 6 tháng lương cơ sở (7,26 triệu đồng), trừ trường hợp tự đi KCB không đúng tuyến.

Thêm về quyền lợi, theo đơn vị này, phạm vi thanh toán BHYT được mở rộng hơn: điều trị lác (lé), cận thị, tật khúc xạ cho trẻ em dưới 6 tuổi; KCB, phục hồi chức năng trong các trường hợp thảm họa, tự tử, tự gây thương tích, tổn thương thể chất, tinh thần do hành vi vi phạm pháp luật của người đó gây ra.

Nói thêm về quyền lợi khi có BHYT, ý kiến người dân tại các buổi đối thoại do BHXH các cấp tổ chức đặt vấn đề khi tham gia BHYT 5 năm liên tục thì quyền lợi được hưởng như thế nào? Đó cũng là nội dung rất nhiều người muốn biết khi tham gia BHYT theo hộ gia đình.

Theo ông Lưu Văn Tuấn- Phó Giám đốc BHXH tỉnh Vĩnh Long: Trường hợp người dân đã tham gia BHYT 5 năm liên tục và nếu có chi phí cùng chi trả khi KCB là 5% hoặc 20% của các lần KCB đúng tuyến chuyên môn kỹ thuật trong năm lớn hơn 6 tháng lương cơ sở (7,26 triệu đồng), thì sẽ được cơ quan BHXH cấp chứng nhận không cùng chi trả trong năm.

Thủ tục trường hợp này gồm: thẻ BHYT, hóa đơn tài chính hoặc biên lai thu phí/lệ phí thể hiện rõ phần chi phí mà người bệnh khám BHYT cùng chi trả và chứng từ liên quan...

Cũng theo ông Lưu Văn Tuấn, “sau khi được cấp chứng nhận không cùng chi trả trong năm, người tham gia BHYT 5 năm liên tục đó sẽ không cùng chi trả chi phí KCB đúng tuyến kế tiếp cho đến hết năm dương lịch”.

Là đơn vị phối hợp quan trọng trong phát triển BHYT, theo Sở Y tế: Người tham gia BHYT tại tỉnh đã được tiếp cận dịch vụ y tế theo nhu cầu chăm sóc sức khỏe.

Tuy vậy vẫn còn thách thức: sự thay đổi cơ cấu dân số, diễn biến phức tạp của các bệnh mới nổi; nhiều bệnh đòi hỏi chi phí y tế cao đã làm tăng chi phí BHYT; nhận thức về quyền lợi khi tham gia BHYT của đa số người dân tăng đáng kể, nhưng “tình trạng người dân chỉ mua BHYT khi đã có bệnh vẫn còn nhiều”.

Nhận định này không riêng của ngành y tế, cơ quan BHXH, mà còn là thực tế ở cơ sở khi vận động người dân tham gia BHYT.

Cải thiện phương thức tiếp cận, nâng chất lượng KCB

Các cơ chế mở ra (như thông tuyến) hay có thể nói như “ràng buộc” (tăng giá dịch vụ y tế) đối với người KCB BHYT đã góp phần tăng đối tượng tham gia BHYT theo lộ trình.

Nói ở vai trò cơ quan phối hợp chủ lực để cải thiện cái nhìn cũng như yêu cầu người dân đặt ra khi tham gia BHYT, ông Mai Thanh Hùng- Phó Giám đốc Sở Y tế Vĩnh Long cho hay: Ngành y tế sẽ tiếp tục tăng cường nâng cao chất lượng KCB BHYT, tránh phiền hà, đồng thời đảm bảo quyền lợi và thuận tiện nhất cho người tham gia BHYT khi đến cơ sở KCB.

Bà Ngô Nguyễn Hiền Nhi- Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ xã Long Mỹ (Mang Thít) nói: “Người dân mình giờ hiểu được trách nhiệm của chính quyền đoàn thể sở tại trong tuyên truyền vận động phát triển bao phủ BHYT. Và người ta đồng thuận tham gia BHYT cao hơn”.

Bà Ngô Nguyễn Hiền Nhi cho biết đến hết quý III năm nay, tham gia BHYT toàn dân xã đạt hơn 72%. Tỷ lệ bán mới và đáo hạn thẻ BHYT hàng tháng ở Long Mỹ đều tăng, bình quân hàng tháng khoảng 80-100 thẻ.

Cá biệt tính đến tháng 11 này đã có trên 160 thẻ BHYT tham gia mới và mua đáo hạn. Cũng theo bà, có được con số đó là cả sự vào cuộc của hệ thống chính quyền và đoàn thể tại xã, đi sâu sát vào cơ sở để vận động, triển khai chính sách.

Ông Nguyễn Minh Thuận- Phó Chủ tịch UBND xã Thành Lợi cũng thông tin bao phủ BHYT toàn dân xã đến nay đạt trên dưới 72%.

Với địa bàn đông dân nhất so 11 xã trong huyện Bình Tân, nên dù dân cư xã Thành Lợi ở rất dàn trải, khó khăn đi lại, nhưng chính quyền xã cũng đã phân công các ban ngành, đoàn thể, hội các cấp tổ chức đoàn xuống các ấp nắm từng hộ gia đình để biết nhà nào có bao nhiêu người tham gia BHYT rồi, nhà nào còn người chưa có.

Từ đó, tuyên truyền vận động người ta tham gia. Còn khó khăn quá thì đề xuất về trên hoặc nhà hảo tâm hỗ trợ một phần hay cả mệnh giá thẻ BHYT cho họ.

Có thể nói, các giải pháp tuyên truyền, phổ biến chính sách BHYT theo hướng chuyên nghiệp hóa cả nội dung lẫn phương thức tiếp cận người tham gia BHYT (người dân, doanh nghiệp, học sinh sinh viên...) là giải pháp mà ngành BHXH và y tế tỉnh nỗ lực triển khai thời gian qua.

Tại các cuộc đối thoại, tọa đàm, tiếp xúc trực tiếp với người dân, đại lý thu,... đã đưa chính sách đến người dân tiếp nhận từ chỗ còn mơ hồ, e ngại hay thiếu niềm tin, thì nay cải thiện rất nhiều. Đó chính là sự đồng thuận và hiệu quả, để theo lộ trình tiến tới BHYT toàn dân.

Bài, ảnh: MINH THÁI