Tản văn

Nhớ chiếc bánh lá dừa Nam Bộ

Cập nhật, 22:10, Chủ Nhật, 24/07/2022 (GMT+7)

Lần đầu tiên được thưởng thức chiếc bánh lá dừa là khi tôi cùng đơn vị hành quân từ đất bạn về miền Tây Nam Bộ. Khi qua vùng giải phóng, đoàn quân cứ hướng phía chân trời súng nổ mà đi với bao háo hức, chờ đợi ngày xung trận.

Bỗng từ hai bên đường, người dân đổ ra reo mừng, đón chào “chú giải phóng quân”, nón tai bèo, vai mang súng trông thật hiền lành… Có bàn tay nhỏ nhắn ai đó dúi vào tay tôi một chùm bánh lá dừa còn nóng hổi rồi chạy vụt đi, lẩn vào đám đông.

Thật là độc đáo! Bởi có ai nghĩ rằng chiếc lá dừa mỏng manh như vậy mà gói được nếp cùng nhân đậu, nhân chuối vào bên trong! Mùi thơm của lá dừa non hòa quyện cùng mùi nếp, mùi đậu khiến tôi bóc bánh đến đâu thì ăn luôn ngon lành đến đó…

Hương vị của chiếc bánh lá dừa đầu tiên ấy, cứ theo tôi mãi tận bây giờ. Không quên được đâu, chiếc bánh lá dừa nóng hổi nghĩa tình của các em, các chị, các má trao tận tay người chiến sĩ quân giải phóng trên đường hành quân vào chiến dịch năm nào.

Trong muôn vàn thứ bánh muôn hình muôn vẻ, muôn hương vị thì bánh lá dừa thực sự là món bánh độc đáo của vùng sông nước miền Tây Nam Bộ. Muốn làm bánh lá dừa, trước hết chọn tàu dừa còn non xanh, bỏ sống và rọc ra từng lá nhỏ, phơi trong bóng râm mát cho mềm…

Nguyên liệu là nếp ngon, dẻo được ngâm trong nước cốt dừa cho thấm, tăng độ béo của bánh. Chuối xiêm chín lột vỏ, để nguyên trái hoặc cắt làm đôi để làm nhân. Nếu làm nhân bánh bằng đậu xanh thì phải nấu chín đậu rồi giã nhuyễn; thêm dừa nạo sợi, một ít đường tạo nên một hỗn hợp vừa thơm vừa ngọt. Để tăng độ bùi của bánh, người ta ngâm đậu đen trộn vào nếp…

Công đoạn làm bánh đòi hỏi sự tinh tế, nhẫn nại của những bàn tay khéo léo. Lá dừa được quấn tròn, đổ nếp đến một phần ba thì để nhân vào... tiếp tục đổ nếp lấp đầy ruột bánh.

Thoáng chốc, chiếc bánh lá dừa dài gần gang tay hoàn chỉnh khi chót lá ghim lại phía trên đầu bánh. Công việc cuối cùng là dùng dây lác buộc chiếc bánh lại cho chắc.

Nấu bánh cho đều lửa và chừng bốn tiếng, bánh đã chín, vớt bánh ra thả vào thau nước để rửa sạch lớp nhựa nếp bên ngoài. Bánh rửa xong được treo lên cho ráo nước…

Bóc chiếc bánh lá dừa, một hương thơm quyến rũ của mùi lá dừa non, của mùi nhân đậu, nhân chuối hòa quyện. Buổi sáng ra đồng, ăn vài chiếc bánh lá dừa là chắc bụng. Mang theo chục cái để giải lao nửa buổi, ăn bánh để có sức làm tiếp… Trời xanh mây trắng, dưới bóng cây trên đồng, nông dân vừa trò chuyện rôm rả vừa thưởng thức món bánh lá dừa đậm hương vị đồng quê… Giờ đây, bánh lá dừa vẫn có bán trong chợ, treo từng chùm lủng lẳng trong quán ven đường. Khách dừng chân, mua vài chiếc bánh để thưởng thức hương vị miệt đồng miệt ruộng…

Nhìn chùm bánh lá dừa trong quán nhỏ bên đường, lại hiện lên trong tôi đoàn quân trùng trùng vào trận. Gió lồng lộng thổi và những gương mặt thân thương của các má, các chị, các em nơi vùng giải phóng thuở ấy vẫy tay đón chào, mừng ngày chiến thắng…

™HỒNG LAM SƠN