Mùa khô đang dần đến đỉnh

(VLO) Theo Ủy ban Sông Mekong Việt Nam, ĐBSCL đang tiến tới đỉnh điểm mùa khô vào cuối tháng 3/2021 với lưu lượng dòng chảy sẽ sụt xuống mức thấp nhất. Xâm nhập mặn có thể sẽ ở mức cao nhất và sâu hơn trung bình nhiều năm từ 5- 9km nhưng vẫn không khốc liệt như năm ngoái.

Thời gian qua, 2 tỉnh Vĩnh Long và Trà Vinh đã có sự phối hợp vận hành cống Vũng Liêm, đảm bảo ngăn mặn, trữ ngọt và lưu thông thủy.

Dự báo trên cũng phù hợp với thông tin mà Viện Khoa học thủy lợi Miền Nam đưa ra gần đây, mặn sẽ tăng trở lại theo con nước rằm tháng 2âl, khoảng từ 25- 31/3/2021. Độ mặn 4‰ có thể xâm nhập vào sâu nhất trên dòng chính, các cửa sông Cửu Long 45- 55km.

Những ngày qua, dòng chảy đầu nguồn sông Cửu Long có xu thế tăng nhẹ theo triều. Mực nước tại trạm Tân Châu và Châu Đốc có xu thế tăng khoảng 0,18m và biến đổi theo triều.

Nguồn nước mùa khô năm 2020- 2021 về vùng ĐBSCL xấp xỉ so với trung bình 10 năm gần đây. Lưu lượng bình quân các tháng 2 đến tháng 4 cao hơn trung bình nhiều năm do điều tiết của thủy điện.

Năm nay, nước về thấp ngay từ đầu mùa khô và mặn bất thường có thể kéo dài tới tháng 5, có thể còn xảy ra những biến động bất thường ở bất cứ thời điểm nào theo vận hành thủy điện và các thời tiết cực đoan, triều cường, gió chướng.

Vùng giữa ĐBSCL, trong đó có tỉnh Vĩnh Long, mặn xuất hiện sớm đã ảnh hưởng đến các cửa lấy nước vào các kỳ triều cường.

Viện Khoa học thủy lợi Miền Nam đưa ra khuyến cáo vùng này cần tăng cường các giải pháp bảo vệ nguồn nước, tích trữ nước và bơm hút khi cần. Khi lấy ngọt hoặc tưới cho cây trồng cần kiểm tra chặt chẽ độ mặn, nhất là đối với cây ăn trái.

Viện Khoa học thủy lợi Miền Nam cũng dự báo từ cuối tháng 3 này, nước điều tiết gia tăng từ thủy điện sẽ làm giảm xâm nhập mặn cuối mùa kiệt.

Tuy nhiên, các địa phương chủ động các biện pháp phòng chống hạn- mặn thông qua vận hành hệ thống công trình hợp lý, tăng cường khả năng lấy nước tích trữ, hạn chế tiêu thoát. Đồng thời tăng cường công tác giám sát mặn để điều hành sản xuất.

Diễn biến thực tế tại Vĩnh Long cho thấy, độ mặn 2,1‰ đã xuất hiện tại cống Nàng Âm (xã Trung Thành Đông- Vũng Liêm) từ chiều 24/3/2021, sau đó dao động theo xu thế tăng, có thời điểm độ mặn lên đến 2,8‰.

Số liệu đo mặn cập nhật vào 7 giờ sáng 29/3/2021, độ mặn tại cống Nàng Âm vẫn ở mức 2,5‰.

Thời gian qua, khi độ mặn tăng lên theo con nước triều cường rằm tháng 2âl, cống ngăn mặn Vũng Liêm đã được vận hành đóng- mở theo con nước nhằm kịp thời ứng phó với hạn- mặn.

Theo đó, ngày 26/3/2021, bà Lê Thị Thanh Vân- Trưởng Phòng Nông nghiệp- PTNT huyện Vũng Liêm ký ban hành thông báo kế hoạch vận hành đóng- mở cống Vũng Liêm và cống Cái Tôm.

Kế hoạch trên được xây dựng trên cơ sở bàn bạc thống nhất của ngành chuyên môn giữa 2 tỉnh Vĩnh Long và Trà Vinh, đảm bảo hài hòa lợi ích cho các địa phương nằm trong lưu vực dự án.

Trong đó, đảm bảo ngăn mặn, xả ô nhiễm cho tỉnh Vĩnh Long nhưng cũng như bổ sung nguồn nước ngọt cho tỉnh Trà Vinh.

Trước đó, nhằm phối hợp liên vùng trong vận hành công trình thủy lợi ứng phó hạn- mặn, Công ty TNHH 1TV Quản lý khai thác công trình thủy lợi Trà Vinh cũng đã cử 3 cán bộ của đơn vị hỗ trợ Vĩnh Long xây dựng kế hoạch vận hành cống ngăn mặn cũng như hỗ trợ Ban Quản lý Đầu tư và Xây dựng thủy lợi 10 vận hành cống Vũng Liêm.

Theo ông Kiều Văn Công- Phó Giám đốc Ban Quản lý Đầu tư và Xây dựng thủy lợi 10 (thuộc Bộ Nông nghiệp- PTNT), thời gian qua, việc vận hành cống Vũng Liêm do ban đảm nhiệm, tuy nhiên do bộ máy quản lý chưa hoàn thiện nên chưa có lực lượng vận hành chuyên nghiệp.

Nay bộ máy quản lý, vận hành cống Vũng Liêm được kiện toàn sẽ đáp ứng tốt nhu cầu điều tiết nước phục vụ sản xuất, dân sinh và giao thông thủy của lưu vực dự án.

Bài, ảnh: LÊ SƠN