Mùa xoài không ngọt
Thím Ba Phúc bên đống xoài trái “bự chảng” mà không ai mua.
Giá xoài giảm mạnh, tại nhiều vườn, xoài chín cây để rụng… cho bò ăn, thương lái lặng lẽ bỏ cọc, từ chợ vườn ra thành thị đâu đâu cũng “đụng” xoài. Một mùa xoài không ngọt!
Toàn huyện Vũng Liêm có hơn 150ha trồng xoài tại các xã Quới An, Tân Quới Trung, Trung Chánh,… Người dân ở một số ấp Quang Hiệp, Quang Bình, Quang Trạch thuộc xã Tân Quới Trung cho biết từng “giàu lên nhờ xoài”.
Các vườn xoài cát núm đem lại thu nhập khá cao cho nhà vườn, giá xoài cát núm đầu mùa 22.000- 25.000 đ/kg, xoài Đài Loan không dưới 20.000 đ/kg, thương lái tới lui nườm nượp. Nhưng đó là chuyện của hơn tháng trước, còn hiện nay nhiều nhà vườn rầu rĩ khi giá xoài “sựng ngược, rớt giá đỡ hổng nổi”.
Từ vài tuần nay, xoài cát núm từ 12.000-15.000 đ/kg rớt xuống còn 6.000- 7.000 đ/kg, xoài Đài Loan còn 5.000 đ/kg nhưng “rất hạn chế người mua”.
Ghi nhận tại các xã “xứ xoài” ở Vũng Liêm, nhiều vườn xoài đang vào thu hoạch chính vụ nhưng vắng người mua.
Chú Lê Thành Phúc (Ba Phúc, ấp Quang Hiệp, xã Tân Quới Trung) bảo: “Mấy năm trước chỉ giảm giá chút đỉnh mà vẫn có người mua, còn năm nay thương lái thua rồi. Vườn xoài hơn trăm gốc già hết rồi đó, để khoảng tuần nữa mà không hái là chín rục hết”.
Chỉ chúng tôi xem những cây xoài lủng lẳng trái, thím Ba Phúc thở dài “thương lái không hái, mấy rày sáng nào tui cũng lượm cả thúng cho bò ăn”.
Thím Ba nói mấy năm trước giá xoài vô vụ cũng ổn định ở mức 12.000 đ/kg, chứ không tệ hại như năm nay. Mùa này với trăm gốc xoài gia đình chú thím đã đầu tư phân thuốc hơn 4 triệu đồng, giá cả vầy “phá huề là may lắm rồi”- thím Ba lại thở dài bảo đầu vụ xoài 3 trái/kg có giá hơn 22.000 đ/kg, giờ xoài đẹp 2 trái/kg mà giá giảm hơn 1/3.
Trong khi đó, với loại xoài ăn sống Đài Loan luôn có giá cao hơn 20.000 đ/kg. Thậm chí, mấy tháng trước, theo nhiều nhà vườn “xoài non xèo lái cũng hái với giá 25.000 đ/kg, tưởng ngon ăn nhà nhà ùn ùn trồng xoài, giờ ăn không hết”.
Chú Sáu Hiệp (ấp Quang Diệu) trồng 300 gốc xoài xen rau màu đã hơn năm rưỡi và bắt đầu cho trái. “Xoài tui trái bự chảng vầy, ít nhất cũng 1 kg/trái, có trái hơn 1,5kg, mà giá thấp tè, loại xoài ăn sống bán không được già, chín chỉ có nước bỏ đi”- chú Sáu nói.
Chú Nguyễn Văn Hải (ấp Phú Long, xã Tân Phú- Tam Bình) có hơn 1 công xoài Đài Loan cho biết, xoài cát Hòa Lộc rất khó chăm sóc, năm nào thời tiết thuận hòa, năng suất chỉ đạt 10- 12 tấn/ha/năm; còn xoài Đài Loan, nếu chăm sóc tốt năng suất có thể gấp đôi.
Đó là lý do vì sao từ 1 công xoài cát Hòa Lộc hơn 10 năm tuổi được ông chuyển sang trồng xoài Đài Loan. “Xoài nào giá cũng rớt thê thảm”- nhiều nhà vườn đúc kết không được vui.
Nhiều vườn xoài Đài Loan mới hơn năm đã cho trái “từ gốc tới ngọn” ở Tân Quới Trung.
Giá xoài “sựng ngược” không chỉ bất ngờ với nhà vườn mà cả với các thương lái. Theo các thương lái, xoài đang vào mùa thu hoạch rộ nhưng chỉ tiêu thụ nội địa nên thị trường “ăn không hết”.
Anh Bé Ba- một thương lái mua xoài ở Vũng Liêm cho biết, đầu vụ giá xoài cao, anh đã “mua mão” hàng chục vườn xoài ở các xã lân cận, giá từ 12.000 đ/kg. Không ngờ, giá xoài giảm mạnh hơn phân nửa.
“Cầm lỗ là chắc. Tui còn gần 30 tấn xoài “treo” trên cây, tiêu thụ khó trời đất, mỗi ngày chỉ ra được hơn 1 tấn. Đã đặt cọc bà con rồi, biết lỗ vẫn phải hái giữ mối mùa sau, chứ mấy công xoài nhà tui có bán được trái nào đâu”- anh Bé Ba cười buồn.
Vì vậy mà nhiều thương lái bỏ cọc… chạy lấy người, vì nếu thu hoạch phải lỗ thêm tiền công hái. Có thương lái “vái trời” cho lỗ ít ít thôi, nhưng đã có người lỗ một hai trăm triệu đồng.
Nguyên nhân xoài rớt giá, theo nhận định của thương lái và nhà vườn, do đang vào mùa chính vụ, không riêng Vĩnh Long mà nhiều nơi khác cũng bắt đầu thu hoạch rộ xoài.
“Mấy năm trước thị trường Trung Quốc, Đài Loan ăn xoài rất mạnh nhưng năm nay đột ngột dội chợ. Xoài đầy cây nhưng thương lái và người trồng xoài đều lỗ lã”- anh Bé Ba cho biết.
Hiện nay ngoài các vùng trồng xoài truyền thống như Cái Bè (Tiền Giang), Cao Lãnh (Đồng Tháp) thì các tỉnh Bạc Liêu, Sóc Trăng… cũng trồng được xoài nhất là giống xoài Đài Loan dễ trồng mau trái, cộng với nhiều nhà vườn đốn nhãn chổi rồng trồng xoài, nên sản lượng tăng mạnh. Những năm gần đây, một số giống “ngoại” như xoài Đài Loan, xoài Thái Lan được trồng khá phổ biến do năng suất cao, dễ chăm sóc nên cũng dẫn đến tình trạng dội chợ.
Nhà vườn miền Tây Nam Bộ đang bước vào mùa thu hoạch xoài, nhưng giá giảm mạnh khiến nhiều nhà vườn thất thu nặng. Theo Sở Nông nghiệp và PTNT Tiền Giang, tỉnh có hơn 4.000ha xoài ở Cái Bè, Cai Lậy…. Ở Tịnh Biên (An Giang), nhiều nhà vườn bỏ trái chín vàng cây, rụng đầy dưới đất do thương lái không mua. Xoài rớt giá mạnh, ngoài cung vượt cầu, còn có nguyên nhân khác là do giá cước vận chuyển tăng cao thương lái hạ giá mua, bù chi phí vận chuyển. Theo các nhà vườn ở ĐBSCL, năm nay thời tiết thuận lợi, trồng xoài có năng suất rất cao, thu hoạch đến hết tháng 5 sẽ dứt điểm. Riêng xoài cát Hòa Lộc, nông dân thu nhập từ 10- 15 triệu đồng/công.
Miền Tây thất thu mùa xoài
Theo các thương lái, đầu vụ, xoài cát Hòa Lộc có giá trên 60.000 đ/kg, đã “rơi tự do”, hàng loại 1 tại chợ Cần Thơ chỉ còn 20.000 đ/kg, tại vựa chỉ 16.000- 17.000 đ/kg. Xoài Đài Loan, xoài ghép cũng giảm hơn phân nửa.
Bài, ảnh: LÝ AN- NGUYỄN HOÀNG