Đái tháo đường: Căn bệnh nguy hiểm của nhịp sống hiện đại

Đái tháo đường là một bệnh chuyển hóa đang có chiều hướng trẻ hóa, tăng nhanh trong cộng đồng và ảnh hưởng đến sức khỏe con người. Nếu không được điều trị tốt và kịp thời, bệnh nhân đái tháo đường sẽ bị mắc những biến chứng nặng nề và có thể dẫn đến tử vong.

Căn bệnh nguy hiểm

Có 2 týp đái tháo đường chính: Đái tháo đường týp 1 là một bệnh tự miễn. Cơ thể không thể sản sinh ra lượng insulin nữa. Do vậy, glucose không thể ra khỏi máu và các tế bào không nạp được lượng glucose để cung cấp nhiên liệu cho cơ thể một cách thích hợp.

Đái tháo đường týp 2 là thể đái tháo đường phổ biến hơn, phát triển theo thời gian, thường xảy ra âm thầm, khi biểu hiện rõ thì bệnh đã có biến chứng đe dọa tính mạng. Bệnh đái tháo đường týp 2 là nguyên nhân hàng đầu gây các biến chứng tử vong do bệnh tim mạch, tăng huyết áp, tổn thương võng mạc mắt gây mù, suy thận…

Dấu hiệu nhận biết bệnh đái tháo đường là khát nước nhiều, đi tiểu nhiều hơn bình thường, cảm thấy mệt mỏi, mắt mờ, có các vết nứt trên da hoặc vết thương lâu lành; thường xuyên có các nhiễm trùng (đường tiểu), sút cân nhanh.

Những người có nguy cơ mắc bệnh đái tháo đường gồm nhóm trên 45 tuổi, có tăng huyết áp, rối loạn lipid máu, trong thời gian mang thai, có tiền sử sinh con trên 4 kg hoặc có cha mẹ, anh chị em ruột bị đái tháo đường. Những người trên 45 tuổi có nguy cơ mắc đái tháo đường týp 2 cao hơn 4,42 lần những người dưới 45 tuổi.

Những người có huyết áp tăng có nguy cơ mắc bệnh cao hơn 3,45 lần những người không tăng huyết áp. Những người có tiền sử rối loạn lipid máu có nguy cơ mắc bệnh cao hơn những người không mắc là 2,73 lần. Người có vòng eo lớn có nguy cơ mắc cao hơn 2,6 lần những người có vòng eo bình thường.

Ở Việt Nam, hiện tỷ lệ người mắc bệnh đái tháo đường chiếm gần 3% dân số, tăng gấp đôi so với 10 năm trước. Điều đáng quan tâm là tại Việt Nam có tới 63,6% người mắc bệnh đái tháo đường trong cộng đồng không được phát hiện bệnh, trong đó cao nhất ở vùng Tây Nam bộ (72,1%), thấp nhất là vùng duyên hải miền Trung (56,7%).

Kiến thức của người dân về bệnh đái tháo đường cũng rất hạn chế, có tới hơn 90% ít có kiến thức về yếu tố nguy cơ mắc bệnh đái tháo đường và chỉ có chưa đầy 5% người dân có kiến thức về cách phòng tránh, điều trị căn bệnh này.

Đái tháo đường có mối liên hệ chặt chẽ với chế độ ăn uống và lối sống sinh hoạt. Do đó, chế độ dinh dưỡng hợp lý có vai trò rất quan trọng trong điều trị và phòng, chống bệnh.

Chế độ dinh dưỡng hợp lý

Chế độ dinh dưỡng cho bệnh nhân đái tháo đường cần bảo đảm các nguyên tắc: Thực đơn nên có nhiều loại thực phẩm để bảo đảm đủ thành phần các chất dinh dưỡng (15 - 20 loại thực phẩm mỗi ngày), chia thành nhiều bữa nhỏ trong ngày, nên ăn 3 bữa chính và 1 - 3 bữa phụ, không nên để quá đói cũng không nên ăn quá no để tránh tình trạng tăng đường huyết sau ăn hoặc hạ đường huyết khi đói. Hạn chế thực phẩm gây tăng đường huyết như: Gạo chà trắng, bánh, kẹo, đường tinh luyện, nước ép trái cây…

Sử dụng vừa đủ với nhu cầu cơ thể các thực phẩm ít làm tăng đường huyết như: Cá ít béo, thịt nạc, đậu hũ, rau, củ, quả ít ngọt, sữa ít béo không đường. Hạn chế ăn mặn và các thực phẩm chế biến sẵn như: Mì gói, chả giò, chả lụa, mỡ động vật, da, phủ tạng như tim, gan… Tránh chế biến những món hầm nhừ, xay nhuyễn, chiên, nướng vì kích thước thành phần món ăn càng nhỏ thì chỉ số đường huyết càng tăng. Đặc biệt, cần uống đủ từ 1,5 - 2 lít nước mỗi ngày và nên hạn chế uống bia, rượu.

Cách tốt nhất để phát hiện bệnh đái tháo đường là thường xuyên kiểm tra lượng đường trong máu. Bệnh đái tháo đường hiện không thể chữa khỏi, nhưng hoàn toàn có thể kiểm soát và phòng tránh được bằng cách điều chỉnh lối sống, có chế độ dinh dưỡng hợp lý và tăng cường hoạt động thể lực.

Theo http://baoapbac.vn/suc-khoe-doi-song/201510/dai-thao-duong-can-benh-nguy-hiem-cua-nhip-song-hien-dai-640034/