Chung tay vào cuộc
Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá đã có hiệu lực từ năm 2013 nhưng đến nay, dường như văn bản luật này mới chỉ có hiệu lực tại các cơ quan, đơn vị mà chưa thực sự đi vào đời sống của người dân.
Bất chấp quy định nghiêm cấm hành vi hút thuốc lá nơi công cộng, ở những nơi tập trung đông người, người ta vẫn phớt lờ quy định trên. Nguyên nhân chính của thực trạng này là do cơ quan chức năng chưa quyết liệt xử phạt đối với những cá nhân vi phạm.
Theo số liệu điều tra từ Chương trình Phòng, chống tác hại của thuốc lá, trong 5 năm gần đây tại Việt Nam, tỷ lệ hút thuốc ở cả nam và nữ đã có xu hướng giảm từ 23,8% xuống 22,5%. Điều tra cũng cho thấy tỷ lệ hút thuốc lá thụ động giảm đáng kể ở tất cả địa điểm. Giảm mạnh nhất là tại trường ĐH với mức giảm từ 54,3% xuống 37,9%; trên các phương tiện giao thông công cộng giảm từ 34,4% xuống 19,4%.
Đặc biệt, tại các khu vực thành thị: Tỷ lệ hút thuốc chung giảm đáng kể từ 23,3% xuống 20,6%. Tỷ lệ người tin rằng hút thuốc gây các bệnh đột quỵ, tim mạch và ung thư phổi tăng từ 55,5% lên 61,2%. Tuy nhiên, tác dụng của luật còn thấp so với kỳ vọng.
Một thực trạng đáng lo ngại, khi trên thị trường Việt Nam xuất hiện một số sản phẩm mới “biến tướng” của thuốc lá, như shisha, vape, thuốc lá điện tử. Thậm chí, chúng còn được quảng bá mạnh mẽ trên nhiều trang mạng internet về tác dụng giúp cai nghiện thuốc lá truyền thống của các sản phẩm này.
Đáng sợ hơn, mới đây, Viện Khoa học hình sự (Bộ Công an) phát hiện một loại ma túy rất mới được tẩm ướp vào thuốc lá và dung dịch thuốc lá điện tử. Đây là một loại ma túy tổng hợp mới không thể phân biệt bằng mắt thường mà chỉ có thể tìm ra bằng quá trình giám định. Loại ma túy này chứa đến 9 chất gây ảo giác cực mạnh cho người sử dụng nhưng lại không nằm trong danh mục các chất cấm ở nước ta hiện nay.
Để Luật Phòng, chống tác hại thuốc lá đi vào đời sống, cần tiếp tục tăng cường tuyên truyền nhằm nâng cao ý thức của người dân để góp phần xây dựng một môi trường sạch, không khói thuốc. Bên cạnh đó, để Luật Phòng, chống tác hại thuốc lá phát huy hiệu lực, nhiều lực lượng phải cùng chung tay vào cuộc, với những biện pháp đồng bộ, thường xuyên, mạnh mẽ.
HOÀNG HÀ