"Hãy suy nghĩ trước khi bắt đầu"

Đây là thông điệp của Tháng Hành động phòng chống ma túy và ngày Toàn dân phòng chống ma túy (26/6), với mục tiêu để toàn xã hội thấy được tác hại của ma túy, không “dính” đến ma túy dưới mọi hình thức, vì đây là con đường dẫn đến các tệ nạn và tội phạm.

Một nhóm thanh thiếu niên thuê nhà nghỉ sử dụng ma túy bị công an bắt quả tang. Ảnh: PHAN VĨNH

Tệ nạn ma túy xảy ra khắp nơi

6 tháng đầu năm 2019, cả nước phát hiện, triệt phá hơn 12.000 vụ, bắt giữ hơn 19.000 đối tượng, thu giữ 675kg heroin, 507kg ketamine, hơn 4.000kg ma túy tổng hợp và 131kg cocaine.

Cũng trong thời gian này, lực lượng cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy đã triệt phá nhiều đường dây mua bán ma túy xuyên quốc gia, thu giữ số lượng ma túy rất lớn, bắt nhiều đối tượng cầm đầu.

Tuy nhiên, theo đánh giá của Bộ Công an, tình hình tội phạm và tệ nạn ma túy ở nước ta vẫn diễn biến phức tạp và nghiêm trọng, số lượng ma túy từ nước ngoài vận chuyển vào vẫn còn nhiều, số người nghiện vẫn tiếp tục tăng, tỷ lệ tái nghiện vẫn còn cao.

Gần đây, xuất hiện tình trạng người nghiện, người sử dụng ma túy lang thang ngoài xã hội, gây ra các hành vi vi phạm pháp luật và phạm tội, gây lo lắng, bức xúc trong nhân dân. Những vụ “phê” ma túy tập thể trong các nhà nghỉ, quán bar, karaoke bị phát hiện liên tiếp trong thời gian gần đây có liên quan đến những “cậu ấm, cô chiêu” vẫn còn trong độ tuổi cắp sách đến trường.

Những thanh thiếu niên này sẵn sàng bỏ học, bỏ thời gian và chấp nhận hao mòn sức khỏe để lao vào những cuộc “bay” thâu đêm.

Trưa 16/6/2019, Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy (Công an tỉnh) kiểm tra một nhà trọ trên đường 8 Tháng 3 (Phường 5- TP Vĩnh Long) phát hiện 5 thanh thiếu niên (3 nam, 2 nữ) độ tuổi từ 15- 22 đang có dấu hiệu phê ma túy. Tiến hành xét nghiệm nhanh, kết quả các thanh thiếu niên này dương tính với ma túy dạng Mathamphetamine (ma túy đá) và MDMA (ma túy tổng hợp).

Thượng tá Phan Vĩnh Mặn- Phó Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy (Công an tỉnh)- nhận định thực trạng tệ nạn ma túy hiện nay là rất đáng lo ngại. Người nghiện ma túy năm sau luôn cao hơn năm trước, phần lớn là thanh thiếu niên và hơn phân nửa trong số đó là nghiện ma túy tổng hợp.

Tệ nạn ma túy xảy ra khắp nơi, từ thành thị đến nông thôn, việc quản lý người nghiện ngoài cộng đồng gặp nhiều khó khăn. Trong khi họ vẫn rủ rê, lôi kéo, dụ dỗ người khác sử dụng ma túy. Số lượng người nghiện nhiều nên nhu cầu sử dụng ma túy lớn, từ đó phát sinh tội phạm mua bán ma túy.

Quản lý sau cai nghiện

Theo BCĐ Phòng chống tội phạm, tệ nạn xã hội và xây dựng phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc, có nhiều nguyên nhân dẫn đến tội phạm ma túy ngày càng tăng, trong đó Luật Phòng, chống ma túy và các văn bản quy định pháp luật, hướng dẫn thi hành luật chưa cụ thể về quy định cai nghiện, điều trị nghiện có can thiệp. Quy trình lập hồ sơ rườm rà, phức tạp với những quy định chồng chéo, không đảm bảo sự chặt chẽ.

Toàn tỉnh hiện có hơn 90 tổ công tác cai nghiện ma túy tham gia vào việc tư vấn, vận động người nghiện lựa chọn các hình thức cai nghiện.

Theo bà Phan Hồng Hạnh- Phó Giám đốc Sở Lao động, Thương binh và Xã hội, hình thức cai nghiện tại gia đình, cộng đồng sẽ không cách ly người nghiện ra khỏi cuộc sống và công việc thường ngày nhưng đến nay vẫn chưa thực hiện đồng bộ, rộng khắp và hiệu quả chưa cao.

Vì vậy, theo bà Phan Hồng Hạnh, vấn đề việc làm sau cai nghiện được xem là giải pháp mang tính quyết định để người nghiện ổn định cuộc sống và không tái nghiện. Để làm được điều này, cần thực hiện nhiều giải pháp đồng bộ, trước tiên là đẩy mạnh hoạt động đào tạo nghề phù hợp với nhu cầu thị trường và kết nối với các doanh nghiệp để giải quyết việc làm cho người sau cai nghiện.

“Quan trọng nhất là người nghiện phải thấy được tác hại của ma túy, từ đó nỗ lực, quyết tâm chống lại cám dỗ của ma túy. Gia đình cũng là chỗ dựa vững chắc để người nghiện có niềm tin, động lực vượt qua mặc cảm”- bà Phan Hồng Hạnh nói.

Còn theo Thượng tá Phan Vĩnh Mặn, để ngăn chặn và đẩy lùi tệ nạn ma túy, rất cần thiết phải làm giảm cầu về ma túy, tức là người nghiện phải được chữa trị và cai nghiện tập trung, từ đó giảm nguy cơ tác hại cho cộng đồng.

TRUNG HƯNG