Phát triển đô thị bền vững về môi trường

Phát triển đô thị (ĐT) tạo động lực cho phát triển kinh tế- xã hội của địa phương. Vì thế, cần quy hoạch phát triển ĐT bền vững về môi trường theo hướng kinh tế xanh để tạo động lực cho phát triển bền vững trong tương lai.

Xây kè kiên cố dọc sông chống biến đổi khí hậu, nước biển dâng…

Qua 4 năm thực hiện Chương trình 06 của Tỉnh ủy về phát triển ĐT và nhà ở tỉnh Vĩnh Long giai đoạn 2011- 2015, các ĐT Vĩnh Long có bước phát triển mạnh cả về quy mô, số lượng cũng như chất lượng. Môi trường ĐT thuận lợi cho đầu tư và thu hút dân cư. Hệ thống ĐT đã tạo ra một diện mạo ĐT mới theo hướng văn minh và hiện đại, tạo điều kiện cho người dân nâng cao chất lượng cuộc sống.

Tuy nhiên, việc phát triển ĐT còn nhiều khó khăn: phân bố hệ thống ĐT chưa tuân thủ chiến lược ĐT hóa toàn vùng; các ĐT cấp huyện chưa phát huy vai trò hạt nhân và động lực thúc đẩy phát triển kinh tế, xã hội của khu vực trong điều kiện công nghiệp hóa, hiện đại hóa; quản lý ĐT còn hạn chế, phân bố các điểm dân cư nông thôn còn bất cập.

Theo UBND TP Vĩnh Long, giai đoạn đầu của thời kỳ tái lập tỉnh (1992), thành phố ngày nay còn là ĐT loại IV, kinh tế- xã hội chậm phát triển. Sau mấy mươi năm, nguyên Chủ tịch UBND TP Vĩnh Long- Tăng Tỷ phấn khởi: Thành phố phát triển khá toàn diện, có chiều sâu, đời sống nhân dân được nâng lên. Nếu trước đây nhà ở lụp xụp, cũ kỹ thì nay phát triển theo quy hoạch, khang trang hơn.

Các lĩnh vực văn hóa, xã hội, y tế, giáo dục… phát triển khá tốt. Mặt khác, thành phố đã giải quyết một loạt các vấn đề an sinh xã hội như: chính sách với người có công, chính sách xã hội, việc làm,…

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, ông Nguyễn Quốc Duy- Phó Giám đốc Sở Xây dựng tỉnh nhận định: Quá trình phát triển ĐT theo hướng bền vững, TP Vĩnh Long còn tồn tại một số hạn chế như: Chất lượng đồ án quy hoạch chưa cao, cấu trúc không gian ĐT chưa thật hợp lý; giải pháp quy hoạch chưa gắn với mục tiêu phát triển ĐT xanh, ĐT sinh thái…

Hệ thống hạ tầng, giao thông chưa đồng bộ: đường sá, vỉa hè nhỏ hẹp dẫn đến quá tải so với tốc độ ĐT hóa. Hệ thống thoát nước xuống cấp hoặc chưa được xây dựng hoàn chỉnh nên ngập úng cục bộ còn diễn ra.

Mặt khác, ô nhiễm môi trường ngày càng tăng do rác thải, nước thải chưa qua xử lý tập trung thải trực tiếp ra môi trường. Nhà sàn trên sông rạch còn nhiều, ảnh hưởng xấu đến mỹ quan và môi trường. Đồng thời, quá trình xây dựng, phát triển ĐT còn sử dụng lãng phí tài nguyên thiên nhiên gây mất cân bằng sinh thái, suy thoái môi trường…

Để xây dựng thành phố bền vững về môi trường theo hướng kinh tế xanh, Vĩnh Long đề ra các nhóm giải pháp về quy hoạch, thu hút đầu tư, phát triển và quản lý ĐT.

Cụ thể, đưa quan điểm phát triển xanh và tiêu chí xanh vào công tác quy hoạch; khuyến khích đầu tư và phát triển các khoảng không gian xanh trong các dự án ĐT, triển khai các giải pháp chống biến đổi khí hậu và nước biển dâng; tận dụng các lợi thế vị trí địa lý để tạo động lực thúc đẩy phát triển các ngành công nghiệp xanh, dịch vụ xanh…

Bên cạnh, có chính sách ưu tiên, khuyến khích, tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà đầu tư thực hiện các dự án ĐT xanh, ĐT sinh thái. Mặt khác, sử dụng tiết kiệm và có hiệu quả các nguồn tài nguyên trong phát triển ĐT. Tập trung cho phát triển công nghiệp sạch, tạo điều kiện cho các hộ nhà sàn tái định cư để xóa nhà sàn trên sông rạch.

Quy hoạch phát triển đô thị với các mảng xanh.

Cùng với đó, công tác quản lý ĐT sẽ xây dựng tiêu chí, lựa chọn và cấp phép cho những lĩnh vực sản xuất công nghiệp ít gây ô nhiễm môi trường (đặc biệt tại các khu công nghiệp ở vành đai ĐT); khuyến khích và hỗ trợ di dời các cơ sở gây ô nhiễm vào khu công nghiệp tập trung; tuyên truyền, giáo dục người dân từng bước thay đổi thói quen- dùng những sản phẩm thân thiện với môi trường, xả thải đúng quy định; khuyến khích không chôn cất trên đất mà sử dụng công nghệ đốt để tránh gây ô nhiễm môi trường. Đặc biệt, liên kết chặt chẽ với các tỉnh lân cận để quản lý tài nguyên, bảo vệ môi trường, chống biến đổi khí hậu, quản lý phát triển ĐT bền vững.

Ông Đoàn Thanh Bình- Giám đốc Sở Xây dựng tỉnh cho rằng: ĐT Vĩnh Long vốn là ĐT sông nước miệt vườn. Cho nên, cần quy hoạch, thẩm định, thiết kế theo định hướng ĐT xanh- đảm bảo mật độ cây xanh, phát triển hài hòa giữa nông thôn và thành thị. Bên cạnh, đẩy mạnh phát triển công nghiệp dịch vụ theo hướng công nghệ và chất lượng cao, khai thác tiềm năng thế mạnh của từng ĐT về điều kiện tự nhiên, xã hội, tài nguyên thiên nhiên và tiến bộ khoa học kỹ thuật. 

Mặt khác, đẩy nhanh tốc độ ĐT hóa, tập trung phát triển hệ thống ĐT theo quy hoạch kết hợp giữa cải tạo ĐT cũ và xây dựng ĐT mới, đảm bảo thế cân bằng giữa các vùng. Theo ông, nếu biết khai thác, phát huy không gian sông nước, tạo cảnh quan đẹp thì có thể thu hút đầu tư, khai thác du lịch, thúc đẩy kinh tế- xã hội phát triển.

Ông cũng nhấn mạnh: Trong phát triển ĐT, thì kinh tế vẫn là trọng tâm, là bàn đạp. Các ĐT phải xây dựng hạ tầng kỹ thuật để thu hút đầu tư, tập trung xây hạ tầng xã hội để giữ chân người lao động, đẩy nhanh tốc độ ĐT hóa. Tóm lại, cần đảm bảo hài hòa giữa phát triển ĐT, an sinh xã hội và môi trường.

Bài, ảnh: TUYẾT HIỀN