Kỳ vọng vắc xin mới tiêu diệt hoàn toàn vi rút

Cập nhật, 09:55, Chủ Nhật, 08/12/2019 (GMT+7)

Sau khi hoàn thiện thử nghiệm năm 2021, loại vắc xin mới có thể triệt tiêu vi rút HIV trong cơ thể ở giai đoạn cửa sổ.

Lọ vắc xin được sử dụng trong thử nghiệm HVTN 702. Ảnh: Getty Images
Lọ vắc xin được sử dụng trong thử nghiệm HVTN 702. Ảnh: Getty Images

TS. Susan Buchbinder- Giám đốc Chương trình nghiên cứu HIV tại Sở Y tế Cộng đồng San Franciso- cho biết, đang thử nghiệm 3 loại vắc xin HIV là HVTN 702, Imbokodo và Mosaico. HVTN 702 dựa trên phiên bản vắc xin trước đó là RV144 - có tỷ lệ giảm nhiễm HIV ở mức 30%, tỷ lệ được cho là chưa đủ cao. Cho tới nay, RV144 là loại vắc xin duy nhất có hiệu quả lên vi rút HIV. Các nhà khoa học kỳ vọng HVTN 702 sẽ đạt tỷ lệ giảm nhiễm HIV vào khoảng 50- 60%. Người tham gia thử nghiệm vắc xin HIV tại KwaZulu-Natal (Nam Phi) là một phần của thử nghiệm lâm sàng HVTN 702 hồi tháng 11/2016. Kết quả thử nghiệm HVTN 702 sẽ có vào năm 2021.

Imbokodo được thử nghiệm vào năm 2017 trên 2.600 phụ nữ tại 5 quốc gia Nam Phi, Malawi, Mozambique, Zambia và Zimbabwe. Họ được tiêm vắc xin thử nghiệm và giả dược rồi theo dõi trong vòng 3 năm để xem xét tỷ lệ giảm nhiễm HIV. Còn Mosaico được thử nghiệm vào tháng 11/2019.

Cả Imbokodo và Mosaico đều tương đồng về cách tiếp cận HIV. Cụ thể 2 loại vắc xin này đều có 6 mũi tiêm, sử dụng cơ chế “mosaic” có tác dụng kích thích các phản ứng miễn dịch của cơ thể với HIV. Kết quả thử nghiệm Imbokodo sẽ có vào năm 2021 và Mosaico là
năm 2023.

Là người giám sát 2 trong số 3 chương trình thử nghiệm vắc xin, TS. Buchbinder bày tỏ đánh giá đặc biệt lạc quan: “Chúng tôi có 3 loại vắc xin đang thử nghiệm và sẽ mất một khoảng thời gian để chuyển sang giai đoạn nghiên cứu công hiệu của chúng. Tuy nhiên, đây là khoảnh khắc lạc quan nhất với chúng tôi sau nhiều năm qua”- TS. Buchbinder nhận xét.

Thông thường, khi một người bị chẩn đoán mắc HIV, các bác sĩ cho họ điều trị kháng vi rút ngay lập tức. Sự kết hợp của 3 loại thuốc trên trong cùng một viên nén có công dụng ngăn chặn vi rút sản sinh trong cơ thể người. Bằng cách này, nó giúp giảm lượng vi rút HIV trong máu bệnh nhân.

Một khi lượng vi rút HIV trong máu giảm xuống dưới ngưỡng nhất định, nó được mô tả là “không thể phát hiện được”- đồng nghĩa với việc người bệnh không thể lây vi rút cho bạn tình, ngay cả khi họ quan hệ tình dục không
an toàn.

Mặc dù biện pháp điều trị này cho thấy hiệu quả cao nhưng nó không phải là một cách chữa trị hoàn toàn bệnh HIV. Nhược điểm của phương pháp này là không điều trị triệt để, vi rút gây bệnh vẫn còn hoạt động trong cơ thể, song chỉ ở mức độ rất thấp. Người bệnh vẫn phải uống thuốc cả đời. Nếu ngưng thuốc, vi rút HIV trong cơ thể sẽ hoành hành trở lại.

Một nghiên cứu bằng mô hình của các chuyên gia đến từ ĐH Thú y Carlson tại ĐH Bang Oregon, Trường Y Yale và Trường Y tế công cộng Yale cho thấy, loại vắc xin nào có tỷ lệ giảm nhiễm HIV ở mức 50% thì chúng có thể làm dập tắt hoàn toàn dịch HIV. Điều này mang tới hy vọng cực lớn cho những người trót mang trong mình HIV.

Cho đến nay, việc điều trị bằng thuốc kháng HIV (thuốc ARV) trước nay được coi là điều trị đặc hiệu bởi nó làm ức chế sự nhân lên của vi rút do đó duy trì được lượng vi rút thấp nhất trong máu và duy trì được tình trạng bình thường của hệ miễn dịch. Khi hệ miễn dịch chưa bị suy giảm, người nhiễm không có nguy cơ mắc các bệnh nhiễm trùng cơ hội hoặc chỉ mắc ở mức độ nhẹ.

Vì vậy, người nhiễm HIV/AIDS vẫn còn cơ hội, nếu sống lành mạnh và tuân thủ việc uống thuốc đúng liều, đúng giờ. Đừng tuyệt vọng! Hãy hợp tác tốt với y tế cơ sở để uống thuốc ARV, buộc vi rút “ngủ đông” và không hoành hành sức khỏe của người lỡ nhiễm HIV.

PV

ĐÔNG PHƯƠNG (theo ĐVO)